Haber: Gülara SUBAŞI
(ANKARA) – CHP Genel Lider Yardımcısı Yankı Bağcıoğlu, Suriye’deki son gelişmeleri değerlendirken MHP’nin HTŞ’nin harekete geçeceğini başından beri bildiği değerlendirmesinde bulundu. Bağcıoğlu, “En azından Sayın Bahçeli biliyordur. Çünkü o bir anda ortaya çıkan PKK açılımı yahut Abdullah Öcalan açılımıyla bunu birleştirdiğinizde, en azından MHP başkanının haberi vardır diye düşünüyorum” sözünü kullandı.
CHP Ulusal Savunma Bakanlığı’ndan Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Yankı Bağcıoğlu, dün partisinin genel merkezinde bir küme gazeteciyle bir ortaya geldi. ANKA Haber Ajansı’nın da bulunduğu toplantıda, Bağcıoğlu CHP’nin ulusal güvenlik siyasetlerine ait sunum yaptı. Bağcıoğlu’nun değerlendirmelerinden öne çıkanlar şöyle:
“Suriye’de son devirde meydana gelen olayları dikkatle izliyoruz. Üç kere Milli Güvenlik Danışma Kurulu ve üç sefer Dış Politika Danışma Kurulu ile biri karma olmak üzere toplam yedi toplantı yaptık, durumu yakından takip ediyoruz. Ulusal güvenlik açısından gayelerimiz şunlar: Suriye’nin toprak bütünlüğü, siyasi birliği ve devlet egemenliğinin hakim kılınması. 1 Mart 2025’ten sonraki süreçte Suriye toplumunun tüm bileşenlerinin merkezi idarede yer alması. Doğal kaynaklardan tüm Suriyelilerin yararlanması. Merkezi idare buyruğundaki silahlı kuvvetler tarafından hudutların korunması. Türkiye’ye yönelik Suriye kaynaklı hiçbir tehdide müsaade verilmemesi. Suriye’de konuşlu askeri birliklerimizin bekası ve emniyetinin sağlanması. Türkiye’ye yönelik yeni sistemsiz göç akımlarının engellenmesi ve Türkiye’de bulunan sistemsiz göçmenlerin teşvik edilerek bir program dahilinde Suriye’ye geri gönderilmesi.”
” Mavi Vatan, hak ve manfaatlerimizin sonuna kadar korunmasıdır”
Bağcıoğlu, partisinin son bir yıllık süreçte, “Tuzla Piyade Okulu’nda Atatürk fotoğrafı takmayan teğmenler tartışması, Kara Harp Okulu’ndaki mezuniyet merasiminde “Mustafa Kemal’in askerleriyiz” sloganı atan teğmenlerin durumu, Suriye’deki Beşar Esad rejiminin yıkılması, terör ve teröristle gayret, Rusya- Ukrayna savaşı, Kıbrıs adası sorunu, Doğu Akdeniz’deki sondaj çalışmaları, Ege Denizi’ndeki gayri askeri statüdeki adalar ve Mavi Vatan” mevzularında siyaset ürettiğini belirterek, Mavi Vatan konusunda şunları kaydetti:
“Mavi Vatan, milletlerarası hukuktan doğan, tüm denizlerdeki hak ve manfaatlerimizin sonuna kadar korunmasıdır. Bunu CHP, 20 Temmuz 2024 tarihinde açıkladı. Bunun dışında kimsenin yaptığı açıklamalara prestij etmemek lazım. Yayılmacı, emperyalist bir slogan asla değildir. Aksine emperyalizme karşı ulusal menfaatlerimizi koruyan bir slogandır. Lakin Mavi Vatan’ın da altının boşaltıldığını üzülerek bilhassa son üç-dört yılda görüyoruz. Mavi Vatan hakikaten vazgeçilmezdir. Mavi Vatan’dan kimin, ne anladığını bilemem. Mavi Vatan denizlerdeki hak ve manfaatlerimizdir.”
Bağcıoğlu, gelecek devirde ise, “Şehit aileleri ve gazilerin problemleri, askeri eğiim sistemi, askeri sıhhat sisteminin yine kurulması, askeri yargı sisteminin tekrar tesis edilmesi, savunma sanayii” alanlarını takip edeceklerini açıkladı.
“Askeri hastanelerle ilgili hangi teklif gelirse gelsin destekleriz”
Bağcıoğlu gazetecilerin sorularını yanıtladı. Bağcıoğlu, “MHP’nin, ‘Askeri hastaneler açılsın’ teklifini nasıl değerlendiriyorsunuz” sorusu üzerine, “Askeri sıhhat sistemi üç basamak halinde hızla realize edilmeli. Bu çok kolay yapılacak bir şey. Birinci basamak üs bölgelerindeki acil tıp uzmanları ve tabipler, ikinci basamak asker hastaneleri, üçüncü basamak da GATA üzere bir mükemmeliyet merkezi. Yani GATA dünyada tanınan bir mükemmeliyet merkeziydi. Yanık tedavisi, kimyasal, biyolojik radyasyon tedavisi, fizik tedavi rehabilitasyon merkezi, protez-ortez üretimi… Dolayısıyla hangi teklif gelirse gelsin destekleriz. Lakin bunun bir yapı içinde yani pansuman tahlil içinde olmaması lazım. Yalnızca Güneydoğu’daki askeri birlikleri düşünerek değil. Onun önlemini esasen kesinlikle alıyorlardır ancak ona esaslı bir tahlil bulunması gerekiyor. Şu an düğmeye basılsa GATA üzere bir oluşumda hekimin yetişmesi nereden baksanız 10 yıl. Hasebiyle orta tahliller, süreksiz tahliller, palyatif tahliller yerine; bunun külliyen oturulup çözülmesi gerekir. Askeri sıhhat sistemi, temelinde savunma şeyle birlikte en önde gelen ve hızla çözülmesi gereken konu” sözünü kullandı.
“CHP’nin teğmenleri değil, Türk milletinin teğmenleri onlar”
Bağcıoğlu, “Kara Harp Okulu’ndaki teğmenler konusunda CHP olarak ne yapacaksınız” sorusuna şu cevabı verdi:
“10 günlük bir hazırlık mühleti var. Erken ikaz mühleti. Yani şu anda düğmeye basılsa Bakan Güler’in de söylediği üzere, 10 gün sonra YDK olacak. Bütçeden sonra olabilir. Yapacağımız şey şu, onu esasen Genel Lider da deklare etti: Olumsuz sonuç beklemiyoruz, onu çağırmıyoruz. Ancak öncelikle teğmenler Türk milletine emanet. Yani CHP’nin teğmenleri değil, Türk milletinin teğmenleri onlar. Ne aileleriyle ne kendileriyle en ufak temasım olmadı. Benim yoksa esasen kimsenin yoktur. Münasebetiyle CHP ile hiçbir ilişkileri yok. Ben eminim, amiraller davasında olduğu üzere bir araştırma yapılmıştır. Teğmenlere Türk milletinin sahip çıkması lazım. CHP olarak iktidara geldiğimizde arkadaşlara olağan hukuk nizamı yahut yapılacak ek düzenlemelerle iade prestijlerinin yapılacağını genel lider deklare etti. YDK başlayınca demokratik haklarımızı emekli subaylar olarak kullanacağız. Yani basın açıklaması olsun, kamuoyunu ikaz etmek, hatırlatmak olsun. Ama hiçbir siyasi parti olarak değil, emekli subaylar olarak yapacağız. Bu mevzuda ben emekli bir asker olarak organizatörlüğü yahut koordinatörlüğü yapmaya hazırım. Siyasi saiklerl köpürtüldü. FETÖvari açıklamalarla öteki bir istikamete getirildi. Bir darbe paranoyası haline getirildi.”
“Askeri gereklilikler açısından bir gereksinim varsa operasyon olacak tabii ki”
Bağcıoğlu, Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinde operasyon hazırlığında olduğu amacının Kobani olduğu tezlerine ait olarak, “Hafta sonuna kadar ateşkes süreci diye açıklama yapıldı. Çatışmalar devam ediyor değişik bölgelerde lakin olağan orada muhatap Türkiye değil; Suriye Ulusal Ordusu, YPG ile. Şayet askeri gereklilikler açısından bir gereksinim varsa operasyon olacak tabii ki. Ama askeri gerekliliklerin âlâ ortaya koyulması lazım” tabirini kullandı. Bağcıoğlu, “PYD’nin sonun tabanına yerleşmesi tasanız var mı” sorusuna da şu karşılığı verdi:
“PYD, Türkiye’ye tehdit olduğu surece o kaygı devam eder. Türkiye’ye tehdit ister PYD, ister HTŞ’nin farklı bileşenleri, müteakip periyotta, ister IŞİD, ister Esad’ın kalanları… Askeri gereklilik, güvenlik gereksinimleri çerçevesinde faaliyetler yürütülür diye düşünüyorum.”
“Yapılacak harekatta askeri gerekliliği, güvenlik bağlamında değerlendiriyoruz”
Bağcıoğlu, “CHP, Kobani’ye mümkün bir harekat durumunda askeri gerekliliği nasıl açıklayabilecek? ‘İktidarın ardına hizalanmak’ diye mi yorumlayacağız bu süreçteki halinizi, yoksa CHP başka bir kelam kurabilecek mi” sorusu üzerine Kobani yerine, kentin Arapça ismi olan “Ayn el-Arab”ı kullandığını belirterek, “O bölgeye yapılacak harekatta askeri gerekliliği, güvenlik bağlamında kıymetlendiriyoruz. Türkiye’ye bir tehdit değerlendirmesi varsa, bir silahlı güç orada namlusunu Türkiye’ye çevirdiyse, bu kıymetlendirme yapılırsa harekatın değerlendirilmesinden daha doğal bir şey yok şu anda” cevabını verdi.
Şu anda bu türlü bir tehdit olup olmadığı sorurusu üzerine Bağcıoğlu, “Onun için istihbarat bilgimiz yok ancak o bölgede bir varlık devam ediyorsa, kaideler da uygun olursa harekat yapılabilir” sözünü kullandı.
“Ana muhalefet partisinin talep olmadan bilgilendirilmesi gerekiyor”
Bağcıoğlu, “Son süreci anlayabilmek için resmi kaynaklardan bilgi alma teşebbüsünüz oldu mu” sorusuna da şu cevabı verdi:
“Genel Lider TBMM’de bu bahsin bilgilendirilmesini talep etmiş bir konuşmasında, onun dışında CHP olarak bir teşebbüsümüz olmadı. Lakin zati doğal olarak ana muhalefet partisinin, en azından genel liderinin bilgilendirilmesi gerekiyor. Talep olmadan bilgilendirilmesi gerekiyor. Olay başlayıp yarısına geldikten ya da bittikten sonra bilgilendirilmesi uygun bir hareket stili değil. Benim anladığım, örneğin MHP, bu olayı başından beri biliyor. MHP, Cumhur İttifakı’nda olsa da iktidarın bir bileşeni değil. Devletle ana muhalefet partisinin bu bahiste daha sıkı çalışması gerektiğini düşünüyorum.”
“Bahçeli biliyordur, diye düşünüyorum”
Bağcıoğlu, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin süreç hakkında bilgisi olup olmadığına ait görüşünün sorulması üzerine, “Tam ayrıntıları bilmiyorum, büsbütün şahsi yorumum: O açılım yahut yeni süreç başlatma yorumuyla temas kurarak ‘Muhtemelen biliyorlardır’ dedim. En azından Sayın Bahçeli biliyordur diye düşünüyorum. Zira o bir anda ortaya çıkan PKK açılımı yahut Abdullah Öcalan açılımıyla bunu birleştirdiğinizde, en azından MHP başkanının haberi vardır diye düşünüyorum. Esasen teklifimiz bu bahislerde Sayın Özel’in bilgilendirilmesi. Tabii ki MYK yahut fazla kişinin değil lakin en azından Sayın Özel’in bu konularda bilgilendirmesi gerektiğini devlet işleyişini ve geçmiş devlet uygulamalarını bilen biri olarak şiddetle tavsiye ediyorum” sözünü kullandı.
“Kimin müteakip devirde tehdit oluşturacağını konuşmak çok erken”
Bağcıoğlu, Türkiye için Suriye’deki en büyük riske ait soru üzerine, “HTŞ’nin terör örgütü olmasıyla ilgili Ömer Çelik’in açıklamaları vardı, ‘Fiziken kalkmıştır, değerlendireceğiz’ dedi. Tahminen iki-üç oluşum tıpkı anda Türkiye’ye tehdit oluşturabilir. Tahminen bir üçüncü devlet tehdit oluşturabilir. Hasebiyle güvenlik değerlendirmeleri, askeri gereklilik çerçevesinde kıymetlendirilir. Yani sekizinci günde, kimin müteakip devirde tehdit oluşturacağını konuşmak çok erken. 12 günde Şam düştü, yedinci günde süreksiz hükümet kuruldu, faaliyetlere başladı. Hasebiyle tehdidi bir örgütle sonlandırmayıp Türkiye için genel olarak kıymetlendirmekte yarar var şu anda” değerlendirmesinde bulundu.
“Humus’a kadar bu türlü bir çöküş beklemiyordum”
Bağcıoğlu, “Siz emekli bir asker olarak bu türlü süratli bir çöküş bekliyor muydunuz” sorusu üzerine, “Suriye ordusunun yozlaşmış, siyasi tesirlerde, eğitim zafiyeti olduğu, savaş yorgunu olduğu, moral motivasyonu düşük olduğu mutlaktı. Fakat Humus’a kadar bu türlü bir çöküş beklemiyordum. Açıkçası ‘Ortada biraz daha devam eder’ diyordum. Humus’taki çözülme başlayınca çökeceğini ben de varsayım ettim. Zira Rusya, Ukrayna Savaşı’na ağırlaştı. Evvelki periyotta hava gücüyle tesirli olan Rusya’nın Wagnerleri, Afrika’nın Burkina Faso, Mali, Nijer üzere değişik ülkelerinde faaliyet gösteriyor. Rusya, onları çekemedi. Rusya ile HTŞ ortasında geçiş muahedesi yapılmış olabilir. Lakin işin temelinde, Suriye ordusunun kendine itimadın olmaması ve harp yeteneğinin kısıtlı olması var” sözünü kullandı.
“Kalın’ın fotoğraflarında, ‘Bu harekatın sahibi biziz’ iletisi var”
Bağcıoğlu, “MİT Lideri İbrahim Kalın’ın HTŞ lideri Colani ile fotoğraf vermesini ve Emevi Camii’nde namaz kılmasını nasıl değerlendiriyorsunuz” sorusuna şu karşılığı verdi:
“MİT Lideri’nin faaliyetlerine ait olarak alışık olmadığımız bir imaj. Öbür istihbarat liderlerinin da mesela CIA yahut öbür birleşenlerin bu kadar açık imaj vermesine pek alışık değiliz. Ancak burada muhtemelen bir: ‘Bu harekatın sahibi biziz’ iletisi, iki: İç siyasete yönelik ileti, üç: Belki de parti içi ileti var. Fakat çok ayrıntılı bilgim olmadığı için ayrıntılı kıymetlendirme yapamayacağım.”
“Bakan Güler görüşme taleplerimizi karşılamaya çalışıyor”
Bağcıoğlu, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ile tekrar görüşüp görüşmeyeceğine ait soruya, “Milli Savunma Bakanı ile ihtiyaç olduğunda görüşüyoruz. Planlayabiliriz yani. Şu anda bir planımız yok. Kendisiyle esasen geçmişten gelen diyaloğumuz var. Sağ olsun, görüşme taleplerimizi ağır programına karşın karşılamaya çalışıyor. Lakin şu anda onun da yoğunluğu dikkate alınarak olayın biraz daha istikrar bulmasında yarar var. Süreç her ne kadar MİT Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı tarafından ağırlıklı olarak yürütülse de bölgedeki TSK Birlikleri de harekata hazırdır diye düşünüyorum. Onlarla da ilgileniyordur” karşılığını verdi.
” İsrail’in konvansiyonel olarak Türkiye’ye tehdit oluşturması mümkün değil”
Bağcıoğlu, “Türkiye’ye dönük bir İsrail tehdidi CHP’nin algoritmasında var mı” sorusuna şu karşılığı verdi:
“İsrail’in konvansiyonel olarak Türkiye’ye tehdit oluşturması mümkün değil. Ancak terör örgütleri vasıtasıyla olabilir. İktisat, siber üzere öbür aparatlar kullanılarak olabilir. Lakin konvansiyonel olarak İsrail’in buna ne insan gücü ne öteki kaynakları kâfi. Bu hususta konvansiyonel bir tehdit beklemiyoruz. Ancak İsrail’in Suriye’nin güvenliğini ve istikrarını bozacak teşebbüslerde bulunabileceği, temkinli olmak ve takip etmek gerektiğini düşünüyorum. 1974’teki mutabakatla insansızlaştırılmış bölgedeki faaliyetleri devam ediyor. Hatta iki mahalle dışına çıktı, iki mahallede güvenlik harekatı yapıyor. İsrail o bölgede şu anda dikkatli takip edilmesi gereken faaliyetler yapıyor. ‘O kendi bekasını sağlıyor, güvenliğini sağlıyor, erken ihbar sağlıyor’ diye pahalandırıyor. Fakat İsrail’in faaliyetleri yalnızca bugün değil, her vakit takip edilmesi gereken bir durum. Kaldı ki HTŞ’nin harekatından en karlı çıkan İsrail.”
“Şu anda Suriye en kıymetli güvenlik riski”
Bağcıoğlu, bir öbür soru üzerine, “Şu anda natürel gelişen yeni dinamiklerle Suriye en değerli güvenlik riski. Suriye’nin toprak bütünlüğünün sağlanamaması, o bölgedeki oluşumların Türkiye’ye risk oluşturması kuvvetli ihtimal. Fakat daha sekizinci gün, önümüzdeki günlerde daha istikrar bulabilir. Değişik açıklamalar var. El Şara’nın ‘Merkezi idare dışında federatif yapıya müsaade vermeyeceğiz’ diye açıklaması var. YPG önderinin ‘Silahları bırakalım, silahsızlandırılmış bölge olsun’ açıklaması var. Daha çok erken, çok prematür yorumlar ve açıklamalar bunlar. Biraz daha takip etmek lazım. Bence en değerli tehdit Suriye’deki değişik oluşumların, terör kümelerinin Türkiye’ye tehdit oluşturması şu kademede. Ulusal güvenlik olarak ekonomik olarak bu türlü, başka bahislerde natürel ki bir sürü risk var” değerlendirmesinde bulundu.