Setin son sayısını izliyoruz. Alanda heyecan dorukta.
Maçı önde götüren kadronun oyuncuları dizlerine vurarak “Set, set, set” diye bağırıyor.
Servis kullanan karşı tarafa gözdağı vermek istiyorlar.
Akşam saat sekiz. İstanbul Kadıköy Lisesi’ndeyiz. Filenin iki tarafında da anneler var.
Onlar tarihi başarılarıyla Türkiye ve dünyada ses getiren Eda Fazilet, Melissa Vargas, Ebrar Karakurt ya da Hande Baladın kadar tanınmıyor olabilir, fakat azim ve kararlılıklarının ulusal gruptan geri kalır yanı yok.
“Bizim ismimiz da Filenin Valide Sultanları” diyor Hasret Koç gülerek.
Koç, voleybola birinci sefer yedi yıl evvel bu grupla başladığını anlatıyor.
“Kızımla birlikte başladık… onunla bir arada ben de voleybolcu oldum.”
Oyunculardan Ayşe Merve Aykut, çocuklarını spora götürürken tanıştıklarını ve voleybola hobi olarak başladıklarını anlatıyor.
Aykut, vakit içinde idmanların arttığını ve bugün “Anne Voleybol” kadrosunun antrenörlerle birlikte 20 kişiyi bulduğunu söylüyor.
Aynı vakitte vücut eğitimi öğretmenliği de yapan Aykut, Türkiye’de “baştan yazılan bir voleybol kültürü oluştuğunu” tabir ediyor.
Aykut, evvelce basketbol çok revaçtayken bayan voleybolunun yükselmesiyle bir arada artık herkesin voleybola kaydığını söylüyor.
Kadınlar için voleybolun “bir tutku haline dönüştüğünü” tabir ediyor.
Aykut’un müşahedesini sayılar da doğruluyor.
Türkiye Voleybol Federasyonu’nun (TVF) BBC Türkçe ile paylaştığı bilgilere nazaran son yıllarda aktif voleybolcu sayısında değerli bir artış yaşandı.
TVF’nin bilgilerine nazaran liglerde yer alan lisanslı bayan sportmen sayısı dört yılda 16 binden 110 bine yükseldi.
Erkek voleybolcu sayısı ise yaklaşık yedi binden 24 bine çıktı.
TVF’ye nazaran voleybol oynayan kız çocuklarının sayısında da tıpkı devirde yüzde 80’e yakın bir artış gözlemlendi.
‘Tamamen voleybol ülkesiyiz’
Gülden Kayalar Kuzubaşıoğlu, 2003-17 yılları ortasında ulusal kadroda forma giymiş bir oyuncu.
Voleybola artan ilgiyi BBC Türkçe‘ye değerlendirirken bunun uzun vadeli bir yatırımın sonucu olduğuna dikkat çekiyor:
“2003’te başlayan bir fırtına var ve her sene bunun üzerine ekleyen Filenin Sultanları var.”
2003, Türk Voleybolu için bir milat.
Kadın A Ulusal grubu o sene Ankara’da oynanan Avrupa Şampiyonası’nda birinci sefer finale kalıyor.
Polonya’ya karşı yenilen grup, birinci kere Avrupa ikinciliği kazanıyor.
Dönemin spikerleri, tarihi performans gösteren ulusal kadroya birinci sefer bu devirde “Filenin Sultanları” diyor.
Socrates Mecmua’nın spor müelliflerinden Emre Yazıcıol, “Orada bayanların o denli bir performans sergilemesi bir kapıyı açtı” diyor ve ekliyor:
” Neslihan Demir tesiri özellikle. O denli bir yıldız çıkartabilmek, onu seyreden bir çok çocuk, genç kız voleybola başlamak istedi.”
O periyot ulusal ekipte libero konumunda oynayan Kuzubaşıoğlu, Hem Bayan A Ulusal Kadrosu’nun hem de özel Türk kadrolarının ortadan geçen müddet zarfında Avrupa şampiyonalarını domine ettiğine dikkat çekiyor ve şunları kaydediyor:
“Onun için büsbütün voleybol ülkesiyiz diyebiliriz. Bir ekol olduk bence. Şu an en çok konuşulan kadrolardan biriyiz. Zira bir istikrar var.
“Bazen bir çıkış olur ülkelerde lakin süreklilik olmaz. Fakat Filenin Sultanları’nda hem süreklilik var hem de çıta çok üst çıktı.”
Bayan Ulusal Voleybol Kadrosu, 2023’te Avrupa Şampiyonası’nı kazanarak Türkiye tarihine geçti.
Takım birebir yıl hem ABD’deki Milletler Ligi’nde hem de Japonya’daki Bayanlar Voleybol Dünya Kupası’nda birinci oldu.
Milli ekip daha sonra 2024 Paris Olimpiyatları’nda birinci kere yarı finale yükselerek tarih yazdı.
Burada İtalya’ya karşı kaybeden Filenin Sultanları, Brezilya karşısında da mağlup olarak Olimpiyatlar’dan dördüncü sırada ayrıldı.
Emre Yazıcıol, ulusal grubun geçtiğimiz yaz elde ettiği zaferleri Türkiye’nin voleybol serüveninin “kreşendosu” olarak niteliyor.
‘Sürekli üst yeni oyuncu yetiştiren bir sistem’
Yazıcıol, Türkiye’de voleybolun güçlenmesini sağlayan pek çok etken olduğunu hatırlatarak bu muvaffakiyetlerin “tesadüfi olmadığını” vurguluyor.
Türkiye’nin bu branştaki başarılarında altyapı değerli bir rol oynuyor.
Son yıllarda bilhassa gençleri voleybola kazandırmak için yürütülen birçok kapsamlı proje bulunuyor.
TVF’nin 2013’te 6-12 yaş aralığı için başlattığı “Fabrika Voleybol” teşebbüsü, ülke genelinde 13’ü toplumsal sorumluluk projesi olan 38 okul ile faaliyet gösteriyor.
TVF’ye nazaran Fabrika Voleybol okullarında bugüne kadar 20 bini aşkın öğrenci eğitim aldı.
Milli grubun eski antrenörü Giovanni Guidetti’nin 2018’de kurduğu “Yarının Sultanları” projesinde ise Erzurum’dan Zonguldak’a tüm Anadolu’da kız çocukları voleybol ile tanışıyor.
Bir diğer proje ise Türk voleybolunun yükselmesinde kilit rol oynayan Eczacıbaşı ve ES Voleybol Spor Kulübü tarafından başlatılan “Geleceğe Smaç” projesi.
Türkiye genelinde toplam 32 yerleşke ile hizmet veren proje bünyesinde bugüne kadar 28 bin öğrenci yetişti.
Bu yıl ise beş bin öğrenci projede faal olarak yer alıyor.
“Geleceğe Smaç” projesinin İdari Sorumlusu ve Es Voleybol Spor Kulübü Lideri Sırma Uç, BBC Türkçe‘ye Türkiye’de voleybolun geldiği noktayı değerlendirirken bunda hem federasyonun hem de kulüpler ortasındaki rekabetin büyük rol oynadığına dikkat çekiyor.
Uç, “Altyapıda başlayan ve altyapıdan daima olarak üste hakikat yeni oyuncular yetişmesini sağlayan bir sistem, çalışma sistemi geliştirerek bu noktaya geldik” diyor.
Uç, bilhassa Vakıfbank, Eczacıbaşı ve Fenerbahçe üzere kulüplerin ortasındaki rekabet sayesinde Türk liginin dünyanın en yeterli kadın voleybol ligi haline geldiğini vurguluyor.
Uç, “Geleceğe Smaç” programının voleybol oynayan kız çocuklarının sayısını artırmak için başlatılan bir toplumsal sorumluluk teşebbüsü olduğunu vurguluyor:
“Konumuz yalnızca voleybol değil, bu bir toplumsal proje. Hem ulusal kadroya aday çıkarıyoruz, hem Türkiye dereceleri yapıyoruz, hem de çok sayıda çocuğa toplumsal proje olarak farklı hususlarda eğitimler verip tecrübeler kazandırıyoruz.”
‘Sahada herkes 13 yaşında bir kız çocuğuna dönüşüyor’
Türkiye’de son yıllarda kuvvetlenerek esen voleybol rüzgarı, sadece ulusal kadrosu ve geleceğin profesyonellerini etkilemiyor.
Rüzgarın en kuvvetli estiği yerlerden biri de Kadıköy.
Anne Voleybol grubundan Aysun Alp, voleybol sayesinde hayatındaki aksiliklerle gayret ettiğini söylüyor:
“Büyük bir zevkle kar, kış, yağmur demeden pazartesi ve perşembe günleri buraya gelmeyi iple çekiyorum… Hem bedenen hem ruhsal olarak bana çok yeterli geliyor burası.”
Antrenmanın sonundayız.
Elif Toz, maçta kalmak için servis kullanıyor. Fakat ekibi sayıyı bulamıyor.
Anne Voleybol kadrosu, maçın akabinde filenin önünde toplanıyor ve son bir tezahürat ile idmanı bitiriyor.
“Bu kapıdan girdikten sonra bence herkes 13 yaşında bir kız çocuğuna dönüşüyor”, diyor Toz.
“Herkesin tek kaygısı o topu kurtarmak, oradaki rekabet. Bayanların birbirleriyle olan nefis gücü.”
İlgili haberler