TRABZON’da havacılık tarihinde iz bırakan uçak kaçırma, kaza ve kırım olayları, gazeteci-yazar Aydın Gelleci’nin kaleme aldığı ‘Trabzon Havacılık Tarihinin Gizemli Sayfaları: 1-1, 2-9’un Kara Kutusu’ isimli kitapta toplandı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun ön kelamını yazdığı kitapta; 66 yılda yaşanan uçak kazaları ve uçak kaçırılma olaylarının perde gerisine, görgü şahitleri ve pilot tabirleriyle mercek tutuldu. Gelleci, “Umarız bu kitap, gökyüzünde inançlı uçuş için gerekli dersleri çıkarmamıza yardımcı olur” dedi.
Trabzon’da 1957 yılında başlayan sivil havacılık tarihinin 1942-2008 yılları ortasında gerçekleşen ölümcül ve yaralanmalı uçak, helikopter kazaları ile uçak kaçırılması üzere olaylar, ‘Trabzon Havacılık Tarihinin Gizemli Sayfaları: 1-1, 2-9’un Kara Kutusu’ isimli kitapta, bir ortaya getirildi. Gazeteci-yazar Aydın Gelleci, ülke ve dünya gündeminde iz bırakan olayları kaleme aldığı kitapta, kent semalarında 66 yılda yaşanan uçak kazalarının perde gerisine; görgü şahitleri, olay yeri fotoğrafları, gazete manşetleri ve pilot tabirleriyle mercek tuttu.
OLAYLAR KRONOLOJİK OLARAK DERLENDİ
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun da ön kelamını yazdığı kitapta; 1942 yılında Alman savaş uçağının kumsala zarurî iniş yapmasından, 1970’te hava korsanı baba-oğul tarafından silahla 1 hostesin öldürüldüğü, Sovyet yolcu uçağının kaçırılmasına, 2003’te 75 kişinin hayatını kaybettiği İspanyol Barış Gücü askerlerinin bulunduğu uçağın, dağa çarparak düşmesinden, 2018’de pisten çıkan Boeing 737-800 tipi yolcu uçağının, denize 25 metre kala yamaca saplanmasına uzanan kazalar ve sonrasında yaşanan yankılar, kronolojik olarak derlendi.
FARKLI KARELERİ GÜN YÜZÜNE ÇIKTI
Trabzon Havalimanı’nın iniş taraflarını simgeleyen ‘1-1 ve 2-9’ kodlarının başlıkta yer aldığı kitapta, uçak kaza nedenleri, teknik arızalar ve alınan kıymetlerin yanı sıra kazaların gizemlerine ait akıllara gelen pek çok sorulara da karşılık arandı. Sivil havacılık tarihine damga vuran uçak kazalarına ilişkin farklı fotoğraf karelerinin de gün yüzüne çıkarıldığı kitapta, emekli pilotların değerlendirmeleri ile Bakan Uraloğlu’nun müjdesini verdiği Trabzon’a yapılması planlanan yeni havalimanı projesine dair ayrıntılara da yer verildi.
‘KAZALAR YALNIZCA SOĞUK İSTATİSTİKLERDEN İBARET DEĞİL’
Kitabın merak uyandırdığını belirten Aydın Gelleci, “Trabzon’da yaşanan uçak kazaları, kaçırılma olayları, kentin yanı sıra Türkiye hafızasında da yer edinmiştir. Umarız bu kitap, gökyüzünde inançlı uçuş için gerekli dersleri çıkarmamıza yardımcı olur. Kitapta yer alan kazalar yalnızca soğuk istatistiklerden ibaret değil. Her kazanın gerisinde, hayatını kaybedenler, yaralananlar ve geride kalan sevdikleri var. Trabzon’daki uçak kazalarında birçok soru aklımıza takılıyor. Kazalar neden oldu? Kusurlu insan müdahalesi mi yoksa teknik arızalar mı faal rol oynadı? Kazalardan ders alındı mı? Bu kazaların tekrarlanmaması için ne üzere tedbirler alındı? Kitapla bu soruların karşılıklarını bulmaya çalıştık” dedi.
‘ONLAR İÇİN MAÇKA İLÇESİNDE 3 ANIT HALA MEVCUT’
Gelleci, “Batum’dan, 1942 yılında 2 Alman savaş uçağından birinin denize, birinin de zarurî biçimde kumsala indiği olay ile kitaba başladım. Rusya’dan Trabzon’a kaçırılan uçakların kıssası var. Bir hostesin hava korsanları tarafından öldürüldüğü olay var. Bu olaylar tüm dünyayı etkiliyor. Bunlardan biri, 2003 yılında meydana gelen Ukrayna tescilli bir uçağın taşıdığı İspanyol askerleriyle bir arada Maçka Pilav Dağı’na infilak etmesiydi. Burada mürettebatın tamamı maalesef vefat etmişti. Bu olay, İspanya hükümetinin devrilmesine kadar uzanmıştı. Sahiden değerli bir olaydı. Onlar için Maçka ilçesinde 3 anıt hala mevcut. Bunların perde gerisini ve yer alan haberleri harmanlayıp, bir eser oluşturmak istedik” diye konuştu.
‘TRABZONLU BAYANLAR, HİÇ TANIMADIKLARI BEŞERLER İÇİN AĞLADI’
Kitabında yer verdiği birtakım olayların kendisini etkilediğini kaydeden Gelleci, “2003’teki uçak kazasını şahsen takip etmiştim. O duyguyu anlatmak çok sıkıntı; birçok asker ölmüştü. Trabzonlu bayanlar, hiç tanımadıkları beşerler için ağladı; çok etkileyici ve duygusaldı. Bu kaza sonrası İspanyol genelkurmayın o dönemki yetkilileri ve hükümet devrilmişti. Beni en çok etkileyen olaylardan biri de sivil hava yoluna ilişkin bir Rus uçağının baba-oğul tarafından Trabzon’a kaçırılmasıydı. Bu kaçırılma sırasında uçakta genç bayan hostes maalesef hava korsanlarınca öldürülmüştü. O hostes, ‘hava korsanları kokpitin içerisine girmesin’ diye kendini siper etmişti. Rusya’da o hostesin ismine 2 anıt dikildi. Korsan baba-oğul, Türkiye’de yargılandı; ancak gereken ceza verilmedi, Amerika’ya iltica ettiler. Dramatik bir sonları oldu. Baba daima takip ediliyorum fikri ile buhrana girdi. Oğlu da bu durumdan sıkılıp, babasını öldürdüğünü açıkladı. Bu da enteresan bir olaydı” dedi.