Kore üretimi beğenilen dizi Squid Game’in yaratıcısına, birinci dönemi çekerken yaşadığı gerilim nedeniyle altı dişini kaybettiği haberlerini sorduğumda, beni hemencecik düzeltti ve gülerek “Sekiz ya da dokuzdu” dedi.
Hwang Dong-hyuk ile distopik Netflix dizinin ikinci dönemini çekerken sette görüştüm. Dizide, yüzlerce borçlu yarışmacı, bir dizi vefat kalımlı çocuk oyunuyla, dudak uçuklatan ölçüdeki büyük nakit para mükafatını almak için uğraş ediyordu.
Ancak dizinin ikinci döneminin çekilmesi en başından bu yana düşünülmüyordu. Hatta Hwang, bir noktada ikinci dönemi çekmeyeceğine yemin bile etmişti.
Yaşattığı gerilime karşın, fikrini neyin değiştirdiğini sordum.
Tereddütsüz “Para” diye yanıtladı.
“İlk dönem büyük bir global muvaffakiyet yakalamış olsa da, dürüst olmak gerekirse ben fazla para kazanamadım. Hasebiyle, ikinci dönemi yapmak birinci dönemde yakalanan muvaffakiyetin da karşılığını almama yardımcı olacak. Ayrıyeten kıssayı de büsbütün bitirmemiştim” dedi.
Dizinin birinci dönemi Netflix’in şu ana kadarki en başarılı üretimiydi. Diziyle, gözler Güney Kore ve televizyon dizisi sanayisine çevrildi. Eşitsizliğin bu türlü karanlık bir yorumla anlatımı, dünya genelindeki izleyicilerde karşılık buldu.
Ancak birinci dönemde neredeyse tüm karakterler öldüğünden, Hwang yeni bir dizi oyun ve karakterlerle en baştan başlamak zorundaydı ve bu kere izleyicilerin beklentisi tepe yapmış durumda.
Hwang “Şu anda hissettiğim gerilim çok daha fazla” diyor.
Dizinin birinci döneminin yayımlanmasından üç yıl sonra, dünyanın durumu konusunda daha da karamsar.
Savaşlara, iklim değişikliğine ve büyüyen global gelir adaletsizliğine dikkat çekiyor. Çatışmaların artık fakir ve zenginler ortasında değil, farklı jenerasyonlar, cinsiyetler ve siyasi kamplar ortasında olduğunu söylüyor.
“Yeni çizgiler çiziliyor. Biz, onlara karşı devrindeyiz. Kim haklı ve kim haksız?”
Dizinin, parlak renkli merdivenli setini gezerken, direktörün ümitsizliğinin bu kere nasıl yansıtılacağına dair birkaç ipucu gördüm.
Bu dönemde, evvelki dönemin galibi Gi-hun, sistemi yıkmak ve yeni yarışmacıları kurtarmak için tekrar oyuna giriyor.
Başrolü oynayan Lee Jung-jae’ye nazaran karakter “her zamankinden daha çaresiz ve kararlı.”
Yarışmacıların uyuduğu yatakhane ikiye bölünmüş.
Bir tarafta dev kırmızı neon ışıklarıyla X işareti var, başkasında de mavi bir daire.
Bu defa, her oyundan sonra yarışmacılar bir taraf seçmek zorunda. Seçimi, müsabakayı erken bitirip, sağ kalmak ya da yalnızca tek bir kişinin hayatta kalabileceğini bile bile oyuna devam etmek ortasında yapacaklar.
Bunun, daha çok grupçuluk ve arbedeyi beraberinde getireceğini söylüyorlar.
Bu, direktör Hwang’ın giderek daha fazla bölünen bir dünyada yaşamanın tehlikelerini ifşa etme planının bir kesimi. İnsanları taraf seçmeye zorlamanın, çatışmayı beslediğine inanıyor.
Squid Game’in şoke edici kıssa anlatma biçimiyle büyülenen bir bölümün yanı sıra, gereksiz derecede şiddet dolu ve izlemesi güç bulanlar da vardı.
Ancak Hwang ile konuşunca dizideki şiddetin büsbütün düşünülmüş olduğunu olduğunu net bir formda görüyorsunuz. Direktör, dünyayla ilgili derin bir biçimde düşünen ve umursayan biri. Motivasyonu da büyüyen rahatsızlığı.
“Bu diziyi yaparken kendime daima ‘Biz insanların zirve aşağı gidişi durduracak gücü var mı?’ diye sordum. Dürüst olmak gerekirse, bilmiyorum” diyor.
Bazı izleyiciler ikinci dönemde bu yaşama dair büyük soruların cevaplarını almayabilir ancak en azından senaryodaki kimi boşlukların dolacağını bilerek rahatlayabilirler. Oyun neden var ve oyunu yöneten maskeli adamın gayesi ne üzere.
Gizemli rolü canlandıran aktör Lee Byung-hun, “İnsanlar Yönetici’nin geçmişini, öyküsünü ve hislerini daha fazla görecek” diyor.
“İzleyicilerin böylece karaktere ısınacağını düşünmüyorum lakin tahminen seçimlerini neden yaptığını daha âlâ anlayabilirler.”
Güney Kore’nin en ünlü oyuncularından biri olan Lee, birinci dönemde yüzünün kapalı olması ve sesinin bozulmasının kendisini uygun hissettirmediğini kabul ediyor.
Bu dönemde, kendisini büsbütün söz edilebileceği maskesiz sahneleri olduğu için keyifli.
Hwang, Squid Game’i çekebilmek için 10 yıl uğraştı. Netflix devreye girmeden evvel ailesini geçindirebilmek için büyük krediler aldı.
Netflix Hwang’a bir ölçü avans ödedi. Bu nedenle, platformun birinci dönemden kazandığı varsayım edilen yaklaşık 840 milyon dolardan faydalanamadı.
Bu durum da, Güney Koreli sinema ve televizyon yaratıcılarının şu anda memleketler arası platformlar ortasındaki sevgi-nefret ilgisini açıklıyor.
Netflix, son birkaç yılda Kore pazarına milyarlarca dolarlık yatırımla girdi. Sanayiye global seviyede tanınma ve sevgi getirdi lakin yaratıcılar ucuza gittiklerini düşünüyor.
Platformu, kontrat imzalarken telif haklarından ve böylelikle para alma tezlerinden vazgeçmeye zorlamakla suçluyorlar. Bu, dünya genelindeki bir sorun.
Geçmişte, yaratıcılar gişeden ve televizyon yayınlarından hisse alırlardı, fakat dev platformlar bu modeli benimsemedi.
Yaratıcılar sorunun, kendilerini korumayan, eskimiş telif hakları maddeleri nedeniyle Güney Kore’de daha büyük olduğunu söylüyorlar.
Bu yaz, aktörler, muharrirler, direktörler ve üretimciler sistemle ortak çaba için bir kollektif kurdu.
Kore Sinema Direktörleri Sendikası’nın Lider Yardımcısı Oh Ki-hwan, Seul’deki bir aktiflikte konuklara “Kore’de bir film yönetmeni olmak yalnızca bir meslek unvanı. Hayatınızı kazanabileceğiniz bir şey değil” dedi.
Bazı direktör arkadaşlarının, yarı vakitli olarak depolarda çalıştığını ya da taksi sürücülüğü yaptığını söyledi.
Park Hae-young tıpkı aktifliğe katılan bir senaryo muharriri. Netflix “My Liberation Notes” isimli dizisini satın almış ve global bir hit olmuştu.
“Hayatım boyunca yazıyorum. Münasebetiyle, dünya genelinden yaratıcılarla yarışırken global alanda tanınmak eğlenceli bir tecrübe oldu” diyor.
Ancak Park, platformların şu andaki iş modeli nedeniyle, bir sonraki dizisine “tüm eforunu harcamakta” isteksiz olduğunu söylüyor.
“Genelde, bir dizi yaparken, başarılı olursa geleceğimi garanti ederim, adil bir ürcet alırım umuduyla dört ya da beş yılımı harcıyorum. Bu olmadan, bu türlü sıkı çalışmanın manası ne ki?”
Park ve öteki yaratıcılar Güney Kore hükümetine üretim şirketlerinin kârı paylaşması için telif hakları yasasını değiştirmeye yöneltmeye çalışıyor.
Güney Kore hükümeti BBC’ye yaptığı açıklamada, ödeme sisteminin değişmesi gerektiğini kabul etmekle birlikte, sorunu çözmenin sanayinin işi olduğunu vurguladı. Netflix ise yorum isteğimizi geri çevirdi.
Squid Game’in yönetmeni Hwang, ödemelerdeki meselelerine dair açık tutumunun bu değişimi başlatacağını umuyor.
Hwang katiyetle ödeme konusunda bir tartışmayı başlattı ve ikinci dönem muhakkak sanayiye bir avantaj sağlayacak.
Ancak çekimler bittikten sonra karşılaştığımızda, tekrar dişlerinin ağrıdığını söylüyor.
“Henüz diş doktoruma gitmedim lakin büyük ihtimalle birkaç diş daha çektirmek zorunda kalacağım.”
Squid Game’in ikinci dönemi, 26 Aralık 2024’te Netflix’te yayımlanacak.