Samsun’da devam eden ‘jersey’ projesi ile ilgili Vilayet Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, “Projenin uygulanmasıyla birlikte jersey ırkı yapay tohumlama sayısı arttırıldı. Elde edilen sütçü özellikli dişi buzağılardan yetiştirilen damızlık sığırlar sayesinde, süt üretiminde besbelli bir artış elde edilmesine katkı sağlandı. Hayvansal üretimden elde edilen gelir arttırılmış oldu” dedi.
İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, Damızlık Sığır Yetiştiriciliği Birliği Lideri, Hayvan Sıhhati ve Yetiştiriciliği Şube Müdürü ve teknik personellerin iştiraki ile Bafra Doğanca Mahallesi’nde bulunan hayvan işletmelerini ziyaret etti. Husus ile ilgili açıklamalarda bulunan Sağlam proje hakkında, “Jersey ırkı yapay tohumlama uygulaması projesi vilayetimizde uygulanmaya devam etmektedir. Projenin uygulanacağı yerleşim ünitelerinin belirlenmesinde yapay tohumlama uygulamalarının yetersiz, iklime bağlı kış mevsiminin uzun, coğrafik koşullardan ötürü ulaşımın sıkıntı yahut uzak olduğu dezavantajlı yerleşim ünitelerinde yaşayan, büyükbaş hayvana sahip yetiştiriciler, projenin amaç kitlesi olarak dikkate alındı ve bu doğrultuda uygulamaya devam edilmektedir” diye konuştu.
Projenin amaçları
Jersey projesinin maksatların ile ilgili Sağlam, “Projenin emeli cinsiyeti aşikâr dişi jersey spermalarının kullanılmasıyla Jersey ırkı yapılan yapay tohumlama sayısının, doğan yüksek süt verimli dişi buzağı sayısının ve ileride anaç olarak kullanılacak Jersey inek sayısının arttırılmasıdır. Jersey ırkı süt randımanı bakımından epey düzgündür. Kilosu öbür ineklere nazaran daha az olmasına karşın günlük ortalama 15-18 litre ortasında süt verir. Öteki inek ırklarına nazaran süt randımanı hayli yüksektir. Bu nedenle dünyada ve ülkemizde sıklıkla yetiştirilmektedir. Jersey ineklerinden elde edilen süt, yüksek yağ ve yüksek protein içerir. Jersey ırkı sütünün protein ve yağ oranı neredeyse öteki ırkların iki katı ölçüsündedir. Yağ ve protein oranı istikrarlıdır. Süt ölçüsü ne kadar artarsa artsın randımanı düşmez. Yüksek yağ ve protein içermesi nedeniyle peyniri ve tereyağı hayli lezzetlidir. Bu nedenle Jersey sığır ırkı peynir ve tereyağı imali için sıklıkla yetiştirilir” formunda konuştu.
“Süt üretiminde besbelli bir artış elde edilmesine katkı sağlandı”
Proje ile birlikte birçok açıdan yarar sağlandığına dikkat çeken Sağlam şunları söyledi:
“Jersey ırkı ve melezlerinin yaygın olarak yetiştirildiği Karadeniz Bölgesindeki proje vilayetlerinde Jersey popülasyonunun korunması ve ıslahına yönelik Jersey ırkı boğaların sperması ile yapay tohumlama uygulaması yapılmaya başlandı ve hayvansal üretimden elde edilen gelir arttırılmış oldu. Yetiştiricilerimizin ellerinde bulunan düşük randıman özelliklerine sahip Jersey ve Jersey melezi ırkların yüksek randıman yeteneklerine sahip sütçü sığır ırklarına çevrilmesi sağlandı. Projeden evvel vilayetimizde son yıllarda yapılan Jersey yapay tohumlama sayılarında önemli bir azalış olduğu görülmekteyken; projenin uygulanmasıyla bir arada jersey ırkı yapay tohumlama sayısı arttırıldı. Elde edilen sütçü özellikli dişi buzağılardan yetiştirilen damızlık sığırlar sayesinde, süt üretiminde bariz bir artış elde edilmesine katkı sağlandı.”
Proje, Samsun Sinop Veteriner Doktorlar Odasına bağlı 48 özgür veteriner tabip, Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği’nde vazifeli 1 veteriner tabip ile 3 veteriner sıhhat teknisyeni tarafından uygulanıyor. Proje kapsamındaki yapay tohumlama uygulamalarında yetiştiricilerden hiçbir fiyat alınmıyor. Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından proje kapsamında doğan buzağıların saha denetimleri de devam ediyor. – SAMSUN