Toros Üniversitesi’nin konut sahipliğinde ‘Gelenekten Geleceğe: Besin Mirasının Korunması’ temasıyla Mersin Büyükşehir Belediyesi, Ziraî Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, TMMOB Besin Mühendisleri Odası ve TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası iş birliğinde 6.’sı düzenlenen ‘Geleneksel Besinler Sempozyumu’ düzenlendi.
Geleneksel besinlerle gıda güvenliği, yasal düzenlemeler, besin sürece ve üretim teknolojileri, pazar potansiyeli ve ekonomik tarafı üzere hususların ele alındığı ve gün uzunluğu süren panelin birinci gününde ‘kooperatiflerin klasik besinlerin sürdürülebilirliğinde rolü’ bahisli söyleşi ile kapanış yapıldı.
TMMOB Besin Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Lideri Yaşar Üzümcü’nün moderatörlüğünü yaptığı panelde, Mersinden Kadın Kooperatifi Yönetim Kurulu Lideri Meral Seçer, Bereketli Eller Yönetim Kurulu Lider Yardımcısı Hasret Sarı, Defne Bayan Teşebbüsü Üretim ve İşletme Kooperatifi Yönetim Kurulu Üyesi Nesrin Meczup, Besin Mühendisleri Odası Bolu Vilayet Temsilcisi Cem Kösemeci ile TARGET Yönetim Kurulu Üyesi Fazilet Ak yer aldı. Panelde; değerli geçim kaynaklarından biri olan tarım ve hayvancılığın ağır olarak yapıldığı yerlerde başta eserin kıymetlenmesi, üretimin sürdürülebilir olması, pazarlanması ve kayba uğramadan ekonomik bir kara dönüştürülmesi sürecinde kooperatiflerin ehemmiyeti, kooperatiflere düşen misyonlar, teşebbüs ve uygulamaları hakkında bilgiler verildi. Tıpkı vakitte toplumsal ve ekonomik kalkınmanın kıymetli ayaklarından biri olan kooperatiflerin, bilhassa ziraî üretimin sürdürülebilir kılınmasını sağlamakta ve yereldeki kaynakların yöre ve bölge iktisadına kazandırılmasında önemli bir rol üstlendiği vurgulandı.
“Geleneksel besinler, kooperatifleşme ile gelecek jenerasyonlara daha çok aktarılabilir”
Mersinden Kadın Kooperatifi Yönetim Kurulu Lideri Meral Seçer, kooperatifi 2019 yılında kurduklarını ve bu mühlet zarfında pek çok kadınla iş birliği yaparak faaliyetlerini sürdürdüklerini kaydetti. Bilhassa küçük aile işletmeleri ve dezavantajlı bölgelerdeki bayanların üretim sürecine dahil olması için çalışmalar yürüttüklerini söyleyen Seçer, “Küçük aile işletmelerinde kooperatiflerin değeri çok fazla ve onlarla bir ortaya geldiğimizde onların büyüklerinden öğrendikleri teknikle üretim yaptıklarını gördük. Cet tohumu kullanıyorlardı. Üretimin sürdürülebilir olması ve üreticilerin ürettiklerini yalnızca kendilerine değil, bunu talep eden tüketicilere de ulaştırabilmeleri için kooperatifleşme gerekiyor. Bizim kooperatifimizin kuruluş sebeplerinden bir tanesi de budur. Zira farklı yerlerde üretim yapan üreticiler ve bayanlar var. Bunlara ulaşmakta, kooperatifler büyük yarar sağlıyor” dedi.
Özellikle son yıllarda yaşanan doğal afetler, iklim krizi, salgın hastalık üzere etkenlerden sonra, insanların doğal ve klâsik besinlere olan talebinin arttığını kaydeden Seçer, “Üreticilerin, ürettikleri eserleri kooperatif çatısı altında markalaşarak daha inovatif hale dönüştürmesi, besin tüzüğüne, son kullanım tarihine uygun, tüketicinin daha sağlıklı beslendiğinden emin olabilmesinin yolu kooperatif çatısı altında olmasından geçiyor. Kooperatifin manası bir manada bu. İnsanların tek başına yapamadıklarını bir çatı altında toplanıp, güçlerini birleştirerek yapabilmesi. Klasik besinlerin, kooperatifleşme ile gelecek jenerasyonlara daha çok aktarılabileceğini, unutulmayabileceğini ve bu sayede de bu eserleri tüketmek isteyecek tüketicilere de daha fazla ulaşabileceğimizi düşünüyorum” tabirlerini kullandı.
“Kooperatifler sayesinde ‘ben yerine biz’ demeyi öğreneceğiz”
Bereketli Eller Kadın Kooperatifi Yönetim Kurulu Lider Yardımcısı Hasret Sarı, Türkiye’de kooperatiflerin hakikat mantıkla kurulmadığını, bu yüzden ömrünün de uzun olmadığını kaydetti. Ülkenin kalkınmasında kooperatiflerin değerli bir basamak olduğunu anlatan Sarı, “Kooperatiflerle birlikte, ‘ben yerine biz’ demeyi öğreneceğiz. Kooperatife üye olunmadığında, batmaya mahkum kalınıyor zira sürdürülebilirlik olmuyor. Kooperatifin kelamlık manası; tıpkı işi üreten insanların bir ortaya toplanıp, tıpkı menfaati birlikte görmesidir. Benim bütün muvaffakiyetim kendi muvaffakiyetim değil, biz dediğim için gerçekleşiyor. Ben bu vakte kadar bütün çalışmalarımda herkesi kooperatif çatısı altında toplamak için efor sarf ediyorum” diye konuştu.
“Üreticilere verilen eğitimler sayesinde, çiftçi de kooperatif de korunmuş olur”
Defne Bayan Teşebbüsü Üretim ve İşletme Kooperatifi Yönetim Kurulu Üyesi Nesrin Mecnun ise inançlı besinin üretilebilmesi için eğitimlerin epeyce kıymetli olduğunu söyleyerek, “Eğitimlerle birlikte yerelde üretim yapan çiftçi, üretim yapan bayanlar, kooperatifler korunur ve bizler ürettiğimiz eserlerin nitekim sağlıklı olduğunu bu sayede ispatlayabiliriz. Kooperatif kurulacağı vakit, kooperatifte besin mühendisi olması kaidesi olmalı. Zira bizler üretim yaparken, aslında ne çok eksiğimiz olduğunu fark ettik. O yüzden besin mühendisinin olması bu süreçte çok önemli” biçiminde konuştu. Geçtiğimiz sene yaşanan 6 Şubat zelzelesinde, bayan kooperatifi bünyesinde alanda dayanışma içerisinde çok önemli çalışmalar yaptıklarını kaydeden Meczup, “Türkiye’de geçtiğimiz sene çok büyük bir zelzele yaşandı. Bundan evvel birçoğumuzun afet sürecinde neler yapılabileceğinden haberimiz yoktu ve bu çok büyük bir eksiklikti. Ben bütün bayan kooperatiflerine eğitimler verdim. Zira alanda gördüm. Bizler o gün bin 500 çiftçi ile çalıştık. O günden bugüne kadar, o kenti bayanlar kaldırdı. O yüzden bayan kooperatiflerinin çok büyük değeri var” sözlerini kullandı. – MERSİN