RİZE’de yamaçtan kopan 60 tonluk toprak kütlesinin 5 katlı binanın yakınındaki istinat duvarını yıkıp, dolduğu dairede 1 kişinin hayatını kaybettiği, 4 kişinin yaralandığı, 64 dairenin tahliye edildiği heyelanla ilgili rapor hazırlığı sürüyor. İncelemelerde mühendislik ömrünü tamamladığı tespit edilen istinat duvarının kayan toprağa dayanamayarak yıkıldığı ve toprağın duvarlarını yıktığı dairelere dolduğu ortaya çıktı.
Çayeli ilçesi Çarşıbaşı Mahallesi’nde 18 Kasım’da tesirli olan sağanak, sel ve heyelana neden oldu. Yamaçtan kopan toprak kütleleri, bitişik 2 apartmanın giriş katlarındaki dairelere doldu. Konutlardan birinde toprak yığını altında kalan Yakup Ali Bayraktar (35) hayatını kaybetti, 4 kişi de hafif yaralandı. Yaralılar ambulansla hastaneye kaldırılırken, etraftaki riskli 64 dairede yaşayanlar da tahliye edilip, misafirhanelere yerleştirildi. Hasar tespit çalışmalarının sürdüğü heyelanda, ilçeye 24 saatte metrekareye 120 kilogram yağış düştüğü belirlendi. Bölgede giriş katları toprakla dolan binalarla ilgili teknik inceleme sonrası rapor hazırlanacağı belirtildi. Binaların giriş katlarına yaklaşık 60 ton toprak dolduğu belirlenen heyelanda, yamacın üst kısmında çökme yaşanan yol ve tahliye edilen binaların etrafında güvenlik tedbirleri artırıldı. Takımlar yamacın üst kısmındaki yolda drenaj ve betonlama çalışması yaparak muhtemel sağanakta suyu denetim altında tutmak için tedbir aldı.
DUVAR MÜHENDİSLİK ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ
Bölgede afete dair hasar tespit çalışmaları sürerken, hasar gören binalara ait ön rapor da hazırlandı. Heyelanın meydana geldiği yamacın önünde yer alan tüm yapıların tahliyesine gerek olmadığı, raporun tamamlanmasının akabinde boşaltılan yapılara ait son kararın verileceği öğrenildi. Bölgede sürdürülen incelemelerde; bir kısmı taş olan istinat duvarının yıkılan betonarme kısmının mühendislik ömrünü tamamladığı, sağanak sonrası kopan toprak ve sulara dayanamayıp yıkıldığı, tonlarca yükteki toprak kütlesinin duvarlarını yıktığı meskenlerden içeri dolduğu ortaya çıktı.
‘1 HAFTADA 600 KİLOGRAM YAĞIŞ DÜŞTÜ’
Bölgede incelemelerde bulunan Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) Heyelan Araştırma Merkezi Müdürü ve Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Ayberk Kaya “Heyelan afeti öncesi bölgede 1 hafta boyunca metrekareye yaklaşık 600 kilogramlık bir yağış düştü. Yeniden bunun öncesinde de merkez üssü Hemşin olan 4.7 büyüklüğünde bir sarsıntı yaşamıştık. Sarsıntılar heyelanların tetiklenmesinde etkileyici rol oynamaktadır. Bununla birlikte bölgede yağışlıların fazla olması, hem dinamik yüklerin, sarsıntılardan kaynaklı hem de yağışların üst üste gelmesi bölgede bulunan heyelanların oluşmasına maalesef bu acı olayın gelişmesine neden olmuştur. Eğimli yerlerde inşaat hafriyat faaliyetleri yapılmadan evvel taban etüdü raporlarının düzgün halde yapılıp, mühendislik metotlarıyla desteklenmesi gerekmektedir” dedi.
‘MÜHENDİSLİK TEDBİRİN ALINMASI GEREKMEKTEDİR’
Heyelana neden olan istinat duvarının mühendislik ömrünü tamamladığını tespit ettiklerini belirten Kaya, “Mühendislik olarak tedbirin alınması gerekmektedir. Betonarme olarak isimlendirdiğimiz dayanma yapılarında muhakkak bir müddet geçtikten sonra atmosferik şartlara bağlı olarak daima yağışla temas halinde bulunan betonarme halinde imal edilmiş yapılarda süratli formda mühendislik ömrünü tamamlamaya yönelik bir süreç gerçekleşmekte. Yaklaşık olarak bir betonarme yapının mühendislik ömrü 40 ile 50 yıl civarındadır. Mühendislik ömrünü tamamlayan betonarme perde duvarın, çok yağışlar sonucunda ardında biriken yağmurlarla oluşan bir boşluk, su basıncına direnç gösterememesi sonucu toprak akması biçiminde heyelan olayı meydana gelmiştir. Bu heyelan sonucunda da afet meydana gelmiştir” diye konuştu.