HATİCE ÖZDEMİR TOSUN/ALİ KARATAÇ – Antalya’da bu yıl hava şartları nedeniyle erken hasat edilmeye başlanan Finike portakalında, beklenen yağışın olmaması rekolteyi düşürdü.
Yaklaşık 16 yıl evvel tat ve aromasıyla damakta başka lezzet bırakmasıyla coğrafik işaret tescil evrakı alan Finike portakalında hasat vakti başladı.
Çoğunlukla Washington Navel cinsi portakal üretiminin olduğu Finike ilçesindeki portakal bahçelerinde, günde 300 ile 500 ton ortası toplanan eserler, kasalarla traktörlere yüklenip, ilçedeki tesislere gönderiliyor. Burada yıkanıp paketlendikten sonra pazarlarda ve marketlerde yerini almaya başlayan portakalın hasat devri, cinsine nazaran mayısa kadar sürüyor.
Ürünün yüzde 90’lık kısmı İstanbul, Ankara ve İzmir başta olmak üzere iç pazara, yüzde 10’u ise Almanya ve Balkan ülkelerine gönderiliyor.
Bu yıl havaların sıcak gitmesi ve istenilen yağışın olmaması portakalda rekolteyi düşürdü.
Bu yıl 200 bin tonun altında ürün bekleniyor
Finike Belediye Başkanı Mustafa Geyikçi, AA muhabirine, Finike portakalının dünyada tanınan, pazarlarda, marketlerde aranan bir eser haline geldiğini söyledi.
Finike portakalının, 3 tarafı dağ, önü deniz olan bir bölgede yetiştiğini anlatan Geyikçi, “Buranın havası ve toprağının alüvyon olması öbür portakallara nazaran tadının, aromasının farklı olmasını sağlıyor. Finike portakalının kabuğu ince, şeker oranı yüksek ve ağızda posa bırakmaz.” dedi.
Portakalın mart ve nisanda çiçek açmaya başladığını anımsatan Geyikçi, hasadın ise havanın durumuna nazaran ekim ve kasımda başladığını bildirdi.
İklim değişikliğinin bu yıl portakal üretimini de olumsuz etkilediğini söz eden Geyikçi, “Yıllık 200-250 bin ton üretimimiz var lakin bu yıl 200 bin tonun altında kalacağımızı düşünüyoruz. Zira hasat yapılan bahçelerde randıman düşük. Havaların kurak seyretmesi, gerekli olan vakitte istenilen yağışın düşmemesi rekolteyi düşürdü.” diye konuştu.
Geyikçi, gelecek periyotlarda yaşanabilecek su kıtlığına karşı çiftçilerin yer altı sulama için çalışmalara başladığını kaydetti.
Ürünün yurt dışından önemli talep aldığını aktaran Geyikçi, “Ürün düşüklüğü nedeniyle üretimin büyük bir kısmını iç pazarda kıymetlendiriyoruz. Fakat az ölçüde Almanya ve Balkan ülkelerine gönderiyoruz.” dedi.
“Her portakal ‘Finike portakalı’ değil”
Farklı vilayetlerde yetiştirilen portakalların da Finike portakalı biçiminde satıldığını ve bunun coğrafik işaretli eserin markasına ziyan verdiğini belirten Geyikçi, “En büyük kasvetimiz başka vilayetlerdeki portakalların Finike portakalı olarak satılması. Bunun önlenmesi gerekiyor. Finike portakalını bilen, yiyen farkı anlıyor lakin bilmeyen o denli zannediyor. Her portakal Finike portakalı değil.” tabirlerini kullandı.
Finike Ziraat Odası Başkanı Halil Sarıçobanoğlu ise ilçede 30 bin dekar alanda portakal üretildiğini belirtti.
Bu yıl hava koşulları nedeniyle geçen seneye nazaran daha az eser beklediklerini lisana getiren Sarıçobanoğlu, fiyatların ise daha yüksek olacağını kaydetti.
Portakalın bölge istihdamına da kıymetli katkı sağladığına işaret eden Sarıçobanoğlu, şöyle konuştu:
“İlçede 21 paketleme tesisimiz var. Bahçelerde ve tesislerde yaklaşık 3 bin kişi istihdam ediliyor. Sabah 7’de toplanan çalışanlar, bahçelere gelir. Kişi başı 40 ya da 50 sandık verilir, eserler toplandıktan sonra tesislere götürülür. Makinelere dökülerek istiflenir, oradan da İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa üzere büyükşehirlere gönderilir.”
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Lideri Ümit Mirza Çavuşoğlu da Finike portakalının, coğrafik işaretli olması münasebetiyle marka bedelinin bulunduğunu belirtti.
Finike portakalının kendine has özellikleri olduğunu lisana getiren Çavuşoğlu, “Başka portakalların, ‘Finike portakalı’ ismi altında satılması, gerçek eserin pazarlanmasına ziyan veriyor. Üretime bağlı olarak ihracatı düşük ancak özellikleri açısından aranan bir eser. Üretimi arttığı takdirde ihracatı da artacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.