Zeytin hasadının başlamasıyla birlikte fırsatçılar düzmece zeytinyağları üreterek piyasaya sürmeye başladı. Ucuz bitkisel yağlar ile zeytin aroması ve renklendiriciler konularak yapılan geçersiz zeytinyağları bilhassa dijital ortamlarda düşük fiyatlara satılmaya çalışılıyor. Edremit Ticaret Odası Başkanı Ahmet Çetin sahte zeytinyağları ile gayret ettiklerini belirtirken, Zeytinyağı Tadım Uzmanı ve Eğitmeni Yüksek Kimyager Zülal Taçar ise zeytinyağında renk kriterinin belirleyici bir özellik olmadığını söz etti.
Edremit Ticaret Odası Yüksek Kimyager, Zeytinyağı Tadım Uzmanı ve Eğitmeni Zülal Taçar, zeytin aroması ve renklendiriciler kullanılarak ucuz bitkisel yağlardan geçersiz zeytinyağı yapıldığını belirtti. Tacar, “Bir, bir buçuk yıldır çok önemli manada bizim üzere laboratuvarlar ve öbür kurumlar bu mevzuda epeydir gayret veriyor. Güzel bir zeytinyağının içerisine rafine edilmiş bir eser konulabiliyor yahut makûs bir zeytinyağı karıştırılabiliyor ancak tekrar bir zeytinyağı oluyor. Tüketime uygun olmayabilir ya da uygun hale getirebilir. Piyasada artık zeytinyağı etiketiyle satılan geçersiz yağların neredeyse hiçbirisi zeytinyağı değil, büsbütün karışım bir bitkisel yağ. Bitkisel yağ dediğimiz kanola olabilir, palm olabilir, pamuk olabilir, ayçiçek ya da mısır özü lakin tek bir tip dahi değil. Hakikaten birkaç adedinin karışımından oluşmuş. Hatta daha da berbatı bunu daha inandırıcı bir hale getirmek için maalesef kimi aromalar katılarak zeytin kokusunun sağlandığı. Renk dengelemek için renk düzenleyicilerin konularak piyasaya zeytinyağı olarak arz edilmiş olan aslında daima duyduğumuz uydurma zeytinyağı konusu” dedi.
Güvenilir marka ve yerlerden zeytinyağı alınması gerektiğini vurgulayan Taçar, “Bu hususta evvelce daha kolay ve çözümleyici şeyler söyleyebiliyorduk lakin artık bizler için de, tüketici için de çok sıkıntı. Şunlara dikkat edelim en başta. Sahiden biz bir zeytinyağı alacaksak, zeytinyağı satışının yapıldığı bir satış noktası, bir marka sahibinin satış mağazası yahut şarküteri biçimi zeytinyağının da satılabileceği noktalardan, hakikat noktadan almak değerli. Tüketici şöyle düşünüyor, pazarlardan ya da bir yerlere turizm gayeli gittiğinde bölge zeytinyağı bölgesiyse yol kenarlarında yahut semt pazarlarında satılan yağları doğal bir yağ algısıyla, daha doğal olduğunu düşünerek almak istiyor. Lakin maalesef o yağların neredeyse hiçbirisi zeytinyağı dahi değiller. Biz bunları laboratuvar tahlilleri ve raporları sonucunda ortaya koyuyoruz, çaba ediyoruz” diye konuştu.
Gerçek zeytinyağının bir kokusu olduğunu vurgulayan Zülal Taçar, “Mümkünse nitekim bir satış mağazasından, bir marka sahibinden, markanın satış noktasından koklayarak, tadarak almalarını yahut güvendiğimiz zincir marketlerden bildiğimiz gerçek markalarla, en azından zeytinyağı olduğunu bildiğimiz eserleri tercih etmeliler. Duyusal olarak tüketicilerin kendilerinin de yapacakları iki evre var. Tüketici bir bardağa çok az bir ölçü yağı koysun ve yalnızca koklasın. Zira zeytinyağının kendine has kokuları vardır. Bir zeytinyağı her halükarda kokar. Bir zeytinyağı hoş kokar yahut makûs ise de berbat kokar fakat kokar. Yani kokmayan bir zeytinyağı nitekim yoktur. Olumlu ve olumsuz özelliklerini her vakit kokladığınızda size hissettirir” tabirlerini kullandı.
Zeytinyağının renginin belirleyici bir özellik olmadığını söz eden Tacar, “Bardağa zeytinyağınızı koyduğunuzda burada renginin hiçbir ehemmiyeti yok. Zira renk zeytinyağı için hiçbir halde kalite kriteri değil; sarı olabilir, yeşil olabilir, açık renk, koyu renk. Buna hiç takılmadan az bir ölçü yağı bardağa koyup yalnızca koklasınlar ve ne hissettiklerini düşünsünler. Taze çimen kokuları, yeşil yahut olgun domates, domates sapı, yeşil zeytin, çağla üzere, badem üzere, yeşil erik üzere, yeşil elma üzere, tere, roka, baharatsı, fesleğen, nane üzere. Bu biçim kokuları algılıyorlarsa uygun hissettirir ve bu kokular ile hakikaten hoş bir zeytinyağına sahibiz diyebilirler. Berbat kokular da algılayabilirler. Bunlar nedir? Siyah zeytin kokusu üzere ya da bozulmuş bir zerzevat meyve kokusu üzere, ekşimiş, mayalanmış kokular üzere, olgun peynir üzere. Bu üslup ya da bayatlamış, yapışkanlık hissi veren, artık çok uzun mühlet kalmış rutubet, küf üzere kokular da algılayabilirler. Bu ise tekrar tahminen zeytinyağıdır lakin kusurlu, yani düzgün olmayan bir zeytinyağı olduğunu düşündürebilir. Fakat bir bitkisel yağda bunları algılayamazlar. Nitekim kokmaz, hiçbir biçimde kokmaz” dedi.
Edremit Ticaret Odası Başkanı Ahmet Çetin de zeytinyağında sahteciliğe karşı gayret ettiklerini belirterek, “Zeytinyağı çok değerli bir eser. Son devirlerde de vatandaşlarımızın bilhassa ucuz zeytinyağına ulaşması manasında maalesef ki içinde zeytinyağı olmayan ya da tağşişle karıştırılmış, zeytinyağı esanslı, çok ucuza mal edilmiş ya da çok ucuza piyasaya sunulan zeytinyağları bulmaya, görmeye başladık. Burada da Edremit zeytinyağı isminin kullanıldığını tespit ettik. Tespit ettiğimiz firmalara, ulusal e-ticaret sitelerinde olmak üzere başka piyasada da olan firmalara biz noter tespitleri yaparak tebligatlarımızı gönderdik ve Edremit zeytinyağı coğrafya işaretli eserlerde bu yapılan sahteciliğin yapılmaması konusunda çabamıza başladık. Birebir vakitte bu firmaları da Ticaret Bakanlığı’na şikayet ettik” dedi. – BALIKESİR