Küresel piyasalarda, dünya genelinde siyasi krizlerin derinleşmesi ve jeopolitik telaşların artmasıyla karışık bir seyir öne çıkarken, gözler bu hafta ABD’de açıklanacak enflasyon ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) para siyaseti kararları başta olmak üzere ağır data gündemine çevrildi.
ABD’de açıklanan bilgilerden alınan sinyaller, ülke iktisadının “yumuşak iniş” yapabileceğine yönelik iyimserliği beslemesine rağmen Güney Kore ve Fransa’daki siyasi karışıklıklar ile Orta Doğu’da tansiyonun yükselmesi piyasaların taraf bulmasını zorlaştırıyor.
FED’İN GEELCEK HAREKETLERİ BU HAFTA İDDİA EDİLECEK
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın geçen hafta “ABD iktisadının güzel durumda olmasının faiz indirimlerinde Banka’ya biraz daha temkinli olabilme imkanı verdiğini” açıklamasının akabinde ülkede bu hafta açıklanacak enflasyon bilgilerinde Fed’in gelecek periyot projeksiyonlarına ait ipuçları aranacak. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in bu ay yüzde 85 ihtimalle 25 baz puan faiz indirimi yapacağı kestirim ediliyor.
TRUMP FED’E DOKUNMAYACAK
Öte yandan, ABD’de lider seçilen Donald Trump’ın izleyeceği siyasetlerin memleketler arası ticaretin üzerinde oluşturacağı muhtemel tesirlere ait soru işaretleri varlığını korurken, Trump’ın başkanlık koltuğuna oturduktan sonra Fed Başkanı Powell’ı görevden almayacağını açıklaması, bir müddettir Fed ile Trump ortasında çıkabilecek mümkün uyumsuzluklara dair korkuları bir nebze yatıştırdı.
Trump, ABD’nin değerli ticaret ortaklarına uygulayacağı ek gümrük vergilerinin ülkede fiyatları artırmayacağını garanti edemeyeceğini de söyledi. Fed yetkililerinin açıklamaları takip edilirken, Fed Yönetim Kurulu Üyesi Michelle Bowman, enflasyondaki ilerlemenin duraklamış üzere göründüğünü ve enflasyonu şu anda iş gücü piyasasından daha büyük bir kaygı kaynağı olarak gördüğünü tabir etti.
FAİZ DÜŞÜŞÜ ERTELENEBİLİR
Siyaset faizinin çok süratli düşürülmesinin enflasyonu tekrar ateşleyebileceğine işaret eden Bowman, “Enflasyon yüksek kalmaya devam ederken siyaset faizini düşürmede temkinli ve kademeli bir halde ilerlememizi tercih ederim.” dedi.
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee de iş gücü piyasasının büyük ölçüde istikrarlı göründüğünü, enflasyondaki genel ilerlemenin de hala cüret verici olduğunu belirtti. Fed’in faiz indirimi yapmak ve yapmamak ortasında yakın seçimler yapacağı bir dizi toplantı gerçekleştireceğini aktaran Goolsbee, faiz indirimlerinin kademeli olarak yapılması gerektiğini kaydetti.
SOSYAL MEDYA GLOBAL TİCARET SAVAŞININ MERKEZİNDE
ABD’de federal mahkeme tarafından Çinli toplumsal medya platformu TikTok’un, ABD’li kullanıcıların bilgilerini topladığı gerekçesiyle yasaklanmasına ait martta çıkarılan yasanın lehine karar alındı. TikTok kararı sonrası Facebook ve Instagram’ın sahibi Meta’nın payları yüzde 2,5 paha kazandı.
Fed’in bu ay faiz indirimlerine devam edeceğine dair optimistlikle Tesla’nın payları yüzde 5,3, Amazon’un payları yüzde 2,9 ve Alphabet’in payları yüzde 1,3 yükseldi. Nvidia’nın payları ise yüzde 1,8 düştü.
UnitedHealth Üst Yöneticisi Brian Thompson’ın geçen hafta silahlı taarruzda öldürülmesi sonrası paha kaybeden UnitedHealth payları cuma günü düşmeye devam etti. UnitedHealth payları, haftayı yüzde 5,1 kayıpla tamamladı.
ABD BORSASI REKOR TAZELEDİ
Kelam konusu gelişmelerle New York Borsası’nda cuma günü S&P 500 endeksi yüzde 0,25, Nasdaq endeksi yüzde 0,81 yükselerek kapanış rekorunu tazelerken, Dow Jones endeksi yüzde 0,28 kıymet kaybetti. Avrupa borsalarında ise cuma günü İngiltere hariç alıcılı bir seyir evvel çıkarken, ECB’nin bu hafta açıklayacağı yılın son para siyaseti kararları yatırımcıların odağında yer alıyor.
Bölgede açıklanan datalardan alınan sinyaller resesyon telaşlarını desteklemeye devam ederken, ECB’nin gelecek periyotta atacağı adımların büyüklüğüne yönelik belirsizlikler varlığını koruyor. Siyasi belirsizliklerin sürdüğü Fransa’da Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, hafta sonu, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ve ABD’nin 47. Lideri seçilen Donald Trump, Fransa’nın başşehri Paris’te Rusya-Ukrayna savaşını ele aldı.
Öte yandan, İngiliz firmaları, kasımda iş ilanlarını azaltmaya devam etti. İşe Alım ve İstihdam Konfederasyonu ve KPMG’ye nazaran, kalıcı konumlardaki düşüşün tesiriyle boş konumlar Ağustos 2020’den bu yana en sert düşüşü kaydetti. Kelam konusu gelişmelerle cuma günü İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,49 paha kaybederken, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,13, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,31 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,36 yükseldi.
ASYA’DA GÜNEY KORE ETKİSİ
Asya borsalarında ise Güney Kore’deki siyasi belirsizlikler varlığını korurken, Japonya hariç negatif bir seyir izleniyor. Bölgede bugün açıklanan datalara nazaran, Çin’de kasım ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 0,2 ile beklentilerin altında artarken, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yüzde 2,5 geriledi. Japonya iktisadı ise üçüncü çeyrekte yüzde 1,2 büyüme performansı gösterdi.
Güney Kore’de muhalefet partilerinin, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’un, 3 Aralık gecesi yaptığı beklenmedik sıkıyönetim ilanı nedeniyle vazifeden alınması için meclise sundukları önerge, kâfi sayıya ulaşılamaması sebebiyle kabul edilmedi. Yoon Suk Yeol’un 3 Aralık gecesi sıkıyönetim ilanı nedeniyle “vatana ihanet” kuşkusuyla soruşturulduğu belirtilirken, Yeol hakkında polisin seyahat yasağı talep etmeyi değerlendirdiğinin aktarılması, Güney Kore’de siyasi krizin daha da derinleşeceğine ait kaygıları besledi.
ÇİN’DEN DEV ALTIN ALIMI
Çin Merkez Bankası, 6 aylık bir ortanın akabinde altın alımına tekrar başladı. Çin’in altın varlıkları bir evvelki ay 72,80 milyon ons iken, kasım sonunda 72,96 milyon onsa yükseldi. Ekim ayı sonunda 199,06 milyar dolar olan Çin’in altın rezervlerinin pahası, geçen ayın sonunda 193,43 milyar dolara geriledi.
Söz konusu gelişmelerle kapanışa yakın Nikkei 225 endeksi yatay seyrederken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 2,5, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,6 geriledi.
BORSA İSTAKBUL PAHA KAZANDI
Yurt içinde cuma günü alıcılı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,46 bedel kazanarak 10.081,00 puandan tamamladı.
DÖVİZ KURLARI HAFTAYA YÜKSEK BAŞLADI
İstanbul özgür piyasada dolar 34,8060 liradan, avro 36,7140 liradan haftaya başladı. Özgür piyasada 34,8040 liradan alınan dolar, 34,8060 liradan satılıyor. 36,7120 liradan alınan avronun satış fiyatı ise 36,7140 lira olarak belirlendi. Cuma günü doların satış fiyatı 34,7800 lira, avronun satış fiyatı ise 36,9130 lira olmuştu.
Analistler, bugün yurt içinde finansal yatırım araçlarının gerçek getiri oranı, yurt dışında ise ABD’de tüketici enflasyon beklentisi, toptan eşya stokları ve Avro Bölgesi’nde Sentix yatırımcı itimat endeksi datalarının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.150 ve 10.200 puanın direnç, 9.900 ve 9.800 düzeylerinin takviye pozisyonunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek bilgiler şöyle:
10.00 Türkiye, kasım ayı finansal yatırım araçlarının gerçek getiri oranı
12.30 Avro Bölgesi, aralık ayı Sentix yatırımcı itimat endeksi
18.00 ABD, ekim ayı toptan eşya stokları
19.00 ABD, kasım ayı tüketici enflasyon beklentisi