Kayseri Hür Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (KSMMMO) Yönetim Kurulu Lideri Ali Yedikaya, bankacılık uygulamalarında kullanılan ‘Ödeme İste Sistemi’ uygulamasında altyapının doldurulmaması durumunda birçok dezavantaj yaşanacağını söyleyerek, “Tam manasıyla bilinmeyen uygulamalarda en büyük külfetlerden biri de dijital dolandırıcılık” dedi.
KSMMMO Yönetim Kurulu Lideri Ali Yedikaya, Ödeme İste Sistemi ile ilgili süreçlerin uygun tahlil edilmesi gerektiğini söyledi. Yedikaya, “Son vakitlerde teknoloji hayatımıza süratli bir biçimde tekrar girmeye devam ediyor. Bununla ilgili de ister istemez finans kurumları da kendilerine nazaran yatırımlar yapmaya çalışıyorlar. Daha çok iş insanları olsun, olağan kişisel beşerler olsun kendilerine uzaktan temas etmeden ‘Nasıl süratli randıman sağlarız’ bankalar bunu düşünüyor olağan ancak ‘ödeme iste’ biraz daha farklı alanlara insanları yönlendiriyor. Açıkçası ‘ödeme iste’de alacaklının borçludan talep oluşturarak, bankalar üzerinden internet bankacılığından, taşınabilir bilgilerden talep oluşturarak karşı taraftan ödemesini istemesini gerektiren bir uygulama. Bu ödeme isteği ile ilgili süreçte de 3 aya kadar oradaki talep oluşturulan şey bekletilebilir. Kolay adres tanımlamayla da bu işler yapılabiliyor. Vergi kimlik numarasıyla, TC kimlik numarasıyla, kişisel olarak, işletmelerin kendi vergi kimlik numarası ile de bu iş yapılabiliyor. Daha çok iş beşerlerine bir kolaylık üzere düşünülse de vatandaşlar için de bu uygulama bir nevi şu anda yürürlüğe girmiş ve uygulanmakta. Doğal bununla ilgili süreçleri tahlil ederken de bunlarla ilgili olumlu ve olumsuz yanlarını güzel tahlil etmek gerekiyor. Baktığımızda herkes teknolojik açıdan bir sürece bağımlı kalabiliyor. Dezavantajlarını düzgün tahlil etmemiz gerekir burada zira bununla ilgili son zamanlardaki siber ataklardan tutun bizim bilhassa mali müşavirlik ofislerimizde de biz bu atakları çok görüyoruz. Süreçle ilgili ister istemez bireyleri külfetlere düşüren uygulamalarla karşı karşıya kalabilirler. Uygulamayı hem işletmeler için hem de bireyler için tahlil etmemiz gerekiyor. Bireyler için tahlil etmek gerekirse bireylerin hepsini teknolojiye bağımlı hale getirmek zorunda olan bir uygulama olarak görüyoruz biz bunu. Teknolojiden anlamayan hiç kimse oturup bir işini yapamayacak hale gelecek. Bizim şu andaki Türkiye Cumhuriyeti’ne baktığınızda vatandaşlarımız teknolojiye ne kadar çok alışık, teknoloji ne kadar çok kullanıyorlar. Bunun doğal ki eksi ve artı istikametlerini görmemiz gerekiyor. Yanlış bir süreç yapıldığında burada insanların parası gidebiliyor. Süreçle ilgili tekrar geri dönüşüm ile ilgili çok büyük ezalar yaşayabiliyorlar. Maddi manada da bir nevi yanlış süreçlerden ötürü risklerle karşı karşıya kalacaklar. Başka sistemde olsaydı bankaya gittiğinizde bankanın sorumluluğunda havalenizi fast sistemi üzerinden yahut havale olarak yapabiliyorsunuz. Ancak buradaki yanlış yaptığınız bir süreçte yüklü ölçüde paralarınız gitmiş olabilir. En büyük düşüncelerinden bir tanesi de dijital dolandırıcılık. Artık günlük o kadar çok maillerle beşerler uğraşıyor ki bu sistem bilhassa ödeme iste sistemi bir nevi dolandırıcılara yeni bir iş kapısı açmış üzere oluyor. Zira düşünün bir bakıyorsunuz bankanızdan karşı taraftan biri ödeme isteğiyle size bir talep oluşturulmuş borçla alakalı ancak bunu yapan kişi aslında sizin parayı ödeyeceğiniz bir kurum yahut kişi değil ve paranız bir anda bir bakıyorsunuz dijital olarak sistemden dolandırıcılıkla karşı karşıya kalarak hesabınızdaki para çekilmiş olabilir” dedi.
Yedikaya, işletmelerin de bu sisteme geçerken başlangıç maliyetine katlanmak zorunda olduklarını söyleyerek, “İşletmeler açısından dezavantajlarını düşünecek olursak da işletmeler bununla ilgili bir başlangıç maliyetine kesinlikle katlanmak zorundalar. Zira bilhassa yani entegrasyon için geçerli IP tahlilleri küçük işletmeler için ek maliyetler oluşturuyor. Küçük işletmeler bir nevi de olsa bu sistemleri alıp kullanmak, kurmakla karşı karşıya kaldıklarında bu ek maliyetler İşletmelere büyük külfet vermektedir. Buradaki süreç fiyatları yeniden firmalar için bir nevi masraf oluşturmakta ve küçük işletmeler de bu ağır masraflarla karşı karşıya kalmak zorunda kaldıkları için talep noktasında zahmetler oluşuyor ve rekabet gücünü bir nevi olsa küçük işletmelerin azaltıyor. Müşteri eğitim gereksinimimiz bilhassa bu sürece baktığınızda hem bankalar olsun hem kişisel olsun hem iş insanları olsun hem de vatandaşlarımız olsun maalesef eğitim konusunda hiçbir eğitim verilmeden bununla ilgili hiç dürüst reklamlar yapılmadan yeni yeni sistemler hayatımıza sokulmakta. Bu da ister istemez bizim bilhassa vatandaşlarımız açısından bu sistemlerin kullanılması, yaygınlaşması açısından da büyük külfetler doğuruyor. Zira bu eğitimi almadan bu sistemleri kullanacak bireyler de bir ilerideki sürece baktığınızda hem maddi büyük kayıplar hem de dolandırıcılıkta karşı karşıya kalıyorlar” tabirlerini kullandı.
“Uygulamaların altyapısını yeterli doldurmak gerekiyor”
Bu cins uygulamaların insanların hayatına girmeye devam edeceğini ama bu süreçlerde altyapısının güzel doldurulması gerektiğini söyleyen Yedikaya, kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Aynı vakitte bu dezavantajlar açısından finansal kurumları da ele almak lazım. Bilhassa finansal kurumlar bunlarla ilgili siber güvenlik risklerini ortadan kaldırmakla ilgili daima aktüel yazılımlarla, daima aktüel bilgilerle hem kendilerini hem müşterilerini korumak zorunda kalıyorlar. Bu da ister istemez finansal kurumlara büyük maliyetler doğuruyor. Rekabet baskısı var. Şayet bir kurum bu sisteme geçtiyse öteki kurumların da bankaların, finans kurumların da kesinlikle geçmesi gerekiyor. Geçerken de o geçişteki tekrar yazılımlar, gerekli alt yapı yatırımlarına baktığınızda bilhassa finans kurumları açısından da büyük kasvetler oluşturmakta. Bunlar olağan hayatımıza giriyor girmeye de devam edecek bu ve bunun üzere yazılımlar, uygulamalar. Ancak burada altyapıyı da düzgün doldurmak lazım. Bunun için hem vatandaşlarımız bu ölçülerde ne kadar çok bilgilendirilip, ne kadar çok eğitiliyor, işletmeler bu maliyetleri karşılayabilmekle ilgili bir finans siyaseti güdüyor mu bunların da yeterli tahlilini yaptıktan sonra bence bu ve bunun gibisi uygulamalar hayatımıza girse daha uygun olur olur.” – KAYSERİ