Bursa Büyükşehir Belediyesi, Bursa Kent Konseyi, Bursa Planlama Ajansı ve Lokal Islahat Teşebbüsü Derneği iş birliğiyle düzenlenen “Yerel Islahat Buluşmaları” panelinde konut sıkıntısı tüm boyutlarıyla ele alındı. Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, “Konut hakkı, tıpkı eğitim ve sıhhat üzere temel bir insan hakkıdır” dedi.
Merinos Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen “Yerel Islahat Buluşmaları” paneline Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve bakanlık vazifelerinde bulunan Lokal Reform Girişimi Derneği Başkanı Murat Karayalçın, CHP Vilayet Lideri Nihat Yeşiltaş, Gemlik Belediye Başkanı Şükrü Deviren, Kent Kurulu Lider Yardımcısı Prof. Dr. Gül Sayan Atanur, kamu kurum ve kuruluşları ile STK’lar, akademisyenler ve vatandaşlar katıldı.
“Konut, insan onuruna yakışır bir hayatın temelidir”
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, panelin açılış konuşmasında konut hakkının temel bir insan hakkı olduğunu vurgulayarak, sağlıklı, inançlı ve erişilebilir bir konutta yaşamanın insan onuruna yakışır bir hayatın temeli olduğunu belirtti. “Konut, sırf dört duvar ve bir çatıdan ibaret değildir” diyen Lider Bozbey, “Konut, bir insanın ömrünü sürdürebileceği, itimat içinde yaşayabileceği, çocuklarını büyütebileceği, mahallesinde kök salabileceği bir yuva demektir” tabirlerini kullandı.
“Konut, ticari bir meta haline getirilemez”
Konutun ticari bir meta haline getirilmesini eleştiren Lider Bozbey, “Anayasa’mızın 57. Unsuru, devletin konut muhtaçlığını karşılayacak önlemleri alması gerektiğini söz ederken, Birleşmiş Milletler ise konutu, ‘Yaşamaya elverişli, beşere yakışır ve erişilebilir bir hak’ olarak tanımlıyor. Lakin ne yazık ki bugün ülkemizde, barınma hakkının temel bir insan hakkı olmaktan çıkıp sırf muhakkak bir kesitin erişebildiği bir lüks haline geldiğini görüyoruz. Toplumsal konut yetersizliği, plansız yapılaşma ve ömür kaidelerinin ağırlaşması, bilhassa dar gelirli vatandaşlarımız için konut edinmeyi zorlaştırmaktadır. Halbuki konut hakkı, tıpkı eğitim ve sıhhat üzere temel bir insan hakkıdır ve sadece alım gücü yüksek olanların erişebildiği bir ayrıcalığa dönüşmesini kabul etmiyoruz” diye konuştu.
“Konut sorunu, toplumsal bir hak olarak ele alınmalıdır”
“Ekonomik kriz, enflasyon ve kentsel dönüşüm süreçlerindeki adaletsizlikler nedeniyle konuta erişimin her geçen gün daha da kısıtlandığını” belirten Lider Bozbey, “Ev sahibi olmak bir ayrıcalığa, kiracı olmak ise bir belirsizliğe dönüştü. Günümüzde kira fiyatlarının süratle yükseldiği, insanların yaşadığı mahallelerden uzaklaşmak zorunda kaldığı, güvencesizliğin hakim olduğu bir tablo ile karşı karşıyayız. İşte tam da bu yüzden konut problemi piyasa dinamiği olmaktan çıkarılıp, toplumsal bir hak olarak ele alınmalıdır. Kentler çıkar hedefli değil, insan için, hayat için, gelecek için planlanmalıdır” dedi.
Yerel idarelerin konut siyasetlerinde değerli rol oynadığını da belirten Bozbey, “Bursa Büyükşehir Belediyesi olarak konut siyasetlerini adil, erişilebilir ve sürdürülebilir bir tabana oturtmak için çalışıyoruz. Bursa’mız, Türkiye’nin en süratli büyüyen kentlerinden biridir. Bu büyümenin planlı bir biçimde gerçekleştiğini söylemek mümkün değil. Maalesef ki bizim kentimizde de kaçak yapılaşma oranı hayli yüksek. Bugüne kadar bütüncüllükten uzak ele alınan kentsel dönüşüm siyasetleri, yeşil alanların ve toplumsal donatı alanlarının yetersizliği, sağlıklı konutlara erişimi zorlaştırmıştır” dedi.
“Kentsel dönüşüm süreçleri şeffaf ve iştirakçi bir anlayışla yürütülmeli”
Kentsel dönüşüm süreçlerinin şeffaf ve iştirakçi bir anlayışla yürütülmesi gerektiğini vurgulayan Lider Bozbey, “Kentimizin geleceğini planlarken, dönüşüm süreçlerini şeffaf ve iştirakçi bir anlayışla yürütmek zorundayız. İnsanları mağdur eden, onları yaşadıkları yerlerden koparan yaklaşımlar yerine, herkesin hakkını koruyan, toplumsal adaleti gözeten bir dönüşüm anlayışını hayata geçirmeliyiz. Bursa’mızda da Doğanbey TOKİ konutları üzere makûs örnekler var. Biz, kent dokusunu ve hayat kalitesini göz arkası eden projelere geçit vermemeye kararlıyız” formunda konuştu.
Konut üretirken göz arkası edilemeyecek en değerli gerçeğin sarsıntı olduğunu hatırlatan Lider Bozbey, “Bursa, birinci derece sarsıntı jenerasyonunda yer alıyor ve bu şuurla hareket etmek zorundayız. Yeni konut üretiminde sarsıntıya dayanıklılığı temel alıyor, mevcut yapı stokunu güçlendirmek için çalışmalar yürütüyoruz. Mahallelerin yok edilmediği, tabiatın ve kültürel mirasın korunarak büyüdüğü bir Bursa hayal ediyoruz. ve bu hayali gerçekleştirmek için kentimizin tüm dinamikleriyle birlikte çalışıyoruz” dedi.
“Yeni Batıkent’lere gereksinim var”
Yerel Islahat Girişimi Derneği Kurucu Başkanı Murat Karayalçın, Türkiye’nin konut sıkıntısına dikkat çekerek, “Yeni Batıkent’lere, yeni Dikmen Vadilerine muhtaçlık var” dedi. Karayalçın, “Türkiye bir konut krizi yaşıyor. Bu kriz, enflasyonun temel taşıyıcısı haline geldi” derken, konut problemine tahlil olarak kentsel toprak ıslahatının yapılması ve yeni bir kentleşme siyasetinin izlenmesi gerektiğini vurguladı.
“Dar gelirli aileler için kâfi konut üretimi yok”
TOKİ’nin dar gelirli aileler için kâfi konut üretimi yapmadığını belirten Karayalçın, “TOKİ’nin toplam imalatının yalnızca yüzde 3’ü dar gelirli ailelere veriliyor. Türkiye’de konut piyasasında yalnızca toplumun yüzde 35’i için üretim yapılıyor” diye konuştu.
“Konut hakkı, toplumsal adaleti güçlendirir”
Bursa Kent Kurulu Lider Yardımcısı Prof. Dr. Gül Sayan Atanur da konut hakkının yalnızca fizikî bir barınma muhtaçlığını karşılamakla hudutlu olmadığını belirterek, “Konut hakkı birebir vakitte bireylerin ömür kalitesini artıran, toplumsal adaleti güçlendiren ve sürdürülebilir kentleşmenin temelini oluşturan bir haktır” dedi. Atanur, konut hakkının kolektif bir sorumluluk olduğunu ve tahlil için işbirliği gerektiğini vurguladı.
Konuşmaların akabinde program panelistlerin sunum ve konuşmalarıyla devam etti. – BURSA