Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Orta Vadeli Programda öngörülen dijital dönüşüm ve yeşil finansman sistemlerine ulaşmak üzere gerekli hazırlıklarımızı tamamlamış durumdayız.” dedi.
Bakan Kurum, başkentte bir otelde düzenlenen İklim Değişikliği ve Uyum Koordinasyon Kurulu Toplantısı’nda yaptığı konuşmada, iklim krizinin global çapta tüm üretim ve tüketim zincirini dönüştürdüğünü, sel, yangın, çölleşme ve kuraklık üzere afetlerin sıklığının ve tesirlerinin her geçen gün arttığını belirtti.
İklim göçünün her geçen gün arttığını ve insanların hayat alanlarını terk etmek zorunda kaldığını lisana getiren Kurum, pak suya ve besine erişimin gitgide zorlaştığını söyledi.
Dünyada yılda 2,1 milyar ton katı atık üretildiğini aktaran Kurum, “Her yıl 8 milyon ton atık okyanuslara karışıyor. Bugün dünyada her yıl üretilen besinin 3’te biri, yani 1,3 milyar tonu israf ediliyor. Bu israfın maliyeti 1 trilyon doları aşıyor. Son 50 yılda hava, iklim ve suyla irtibatlı 11 binden fazla afet kayıtlara geçmiştir. 2 milyonun üzerinde can kaybı ile 3,64 trilyon dolarlık ekonomik kayıp gerçekleşmiştir.” diye konuştu.
Türkiye’de son yıllarda doğal afetlerin ağır sonuçlarıyla yüzleşildiğini söz eden Kurum, bu görüntü karşısında üzerlerine düşen görevin, sürdürülebilir ve yeşil kalkınmayı temel alan döngüsel iktisat modeline geçmek olduğunu vurguladı.
Bakan Kurum, Türkiye olarak bu mevzuda hayli kıymetli adımlar attıklarını belirterek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“2053 Net Sıfır Emisyon ve Yeşil Kalkınma Gayeleri doğrultusunda iklim dostu ve yeşil dönüşüm eksenli bir yaklaşımla hareket ediyoruz. Ülkemizi değişen ve dönüşen dünyanın değiştirici ve dönüştürücü gücü olarak görüyor, bir yandan kendi önceliklerimize odaklanıyor öbür yandan da memleketler arası yükümlülüklerimizi yerine getiriyoruz. Bu kapsamda Orta Vadeli Programda öngörülen dijital dönüşüm ve yeşil finansman sistemlerine ulaşmak üzere gerekli hazırlıklarımızı tamamlamış durumdayız. Bakanlık olarak bu çalışmalarımızı iki ana eksen üzerine kurduk. Dijital dönüşüm için akıllı kentler vizyonumuz ve yeşil dönüşüm için de etraf ve iklim değişikliği alanlarında yürütmüş olduğumuz çalışmalarla bu süreci yönetiyoruz.”
“Geri kazanım oranını yüzde 60’a çıkarmayı hedefliyoruz”
Türkiye’nin tarihin hiçbir devrinde, insanlığın genetiğini ilgilendiren hususlara kayıtsız kalmadığını vurgulayan Kurum, ülke olarak iklim değişikliği ve etraf meseleleriyle çabayı her vakit siyaset üstü ve hudut tanımayan hususlar olarak ele aldıklarını söyledi.
İklim değişikliğiyle çabayı hem mevcut meselelerin önlenmesi hem de kalkınma sürecinde iklime ahenk olarak değerlendirdiklerini lisana getiren Kurum, şunları kaydetti:
“Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı, 2053 Net Sıfır Emisyon Maksadı ve Yeşil Kalkınma Gayeleri doğrultusunda iklim değişikliğiyle gayret ve ahenk mevzuları başta olmak üzere birçok alanda değerli düzenlemeler gerçekleştirdik. Su kaynakları idaresinden biyolojik çeşitlilik ve ekosistem hizmetlerine, tarım ve besin garantisinden güç ve endüstriye, ulaştırmadan kentlere, sağlıktan toplumsal kalkınma ve afet risk azaltmaya kadar birçok alanda iklim değişikliğine ahenk için çalışıyoruz. Paris İklim Mutabakatı’nı ülkemizin özgün pozisyonunu koruyarak ve hakkaniyet prensibini gözeterek, Gazi Meclisimizden yetki alarak onayladık. Ulusal Katkı Beyanımızda artıştan, azaltım oranımızı yüzde 21’den yüzde 41’e çıkardık.
Dünyaya örnek olan ve iklim diplomasisinde çığır açan Sıfır Atık Modelini de muvaffakiyetle uyguluyoruz. Elde ettiğimiz kazanımların yanı sıra büyük bir zihniyet dönüşümünü de gerçekleştiriyoruz. Hayata geçirdiğimiz Ulusal Depozito İdare Sistemi sayesinde 2035’de ülkemizdeki geri kazanım oranını yüzde 60’a çıkarmayı hedefliyoruz. Ülkemizde 2018 yılında yüzde 1,2 olan arıtılmış atık suların tekrar kullanım oranını yüzde 5,5’e çıkardık, 2030’da ise yüzde 15 düzeyini yakalamaktır.”
Son 22 yılda toplumsal konut ve kentsel dönüşüm çalışmalarıyla ürettikleri 3,3 milyon konutu etrafa saygılı, sıfır atık uyumlu olacak biçimde inşa ettiklerini anlatan Kurum, zelzele bölgesindeki 452 bin yeni konut ve iş yerini sıfır atık ve iklim değişikliğine uyumlu formda inşa etmeye devam ettiklerini aktardı.
Kurum, güçte verimliliği sağlamak için tesislere Endüstride Yeşil Dönüşüm Evrakı düzenlediklerini, güç sektöründe toplam elektrik kurulu gücü içerisindeki yenilenebilir gücün hissesini 2035’te yüzde 65’e yükselteceklerini söyledi.
Yakın vakitte çıkması beklenen İklim Kanunuyla Emisyon Ticaret Sisteminin kurulması için yürütülen çalışmaları tamamlayacaklarını lisana getiren Kurum, şöyle devam etti:
“Yeşil yatırımlar için finansman düzenekleri ve hibe programları geliştirmeye devam edeceğiz. Türkiye’nin özgün gereksinimlerini karşılayacak Ulusal Yeşil Taksonomi yönetmeliğini 2025’de uygulamaya alacağız. Orta Vadeli Programımızda belirttiğimiz Yeşil Finans Stratejisi ve Hareket Planını hızla uygulayacağız. İklim değişikliğiyle uğraş konusunda değerli bir yeri olan millet bahçeleri ve ekolojik koridorlarımızla yutak alanlarımızı daha da artıracağız. İklim değişikliğiyle mahallî ölçekte gayret etmek çok bedelli olduğunu düşündüğümüz ve 81 vilayette uygulamaya geçtiğimiz bir program. Bu program dahilinde 81 Vilayet İklim Değişikliği ve Ahenk Uyum Şuraları bu kapsamda çalışacak ve yerelde de iklim değişikliğine ahenk bağlamında projeleri gerçekleştirecektir.”
“Uzun Devirli İklim Değişikliği Stratejisini istişare edeceğiz”
Bakanlık olarak iklim değişikliğiyle ilgili mevzularda ulusal uyum vazifesini yürüttüklerini bildiren Kurum, geçen yılki İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu toplantısında onaylanan ve 2024-2030 periyodunu kapsayan İklim Değişikliği Azaltım Stratejisi ve Hareket Planını hazırladıklarını belirtti.
Kurum, şunları kaydetti:
“Bugünkü toplantımızda ülkemizin 2053 Uzun Devirli İklim Değişikliği Stratejisi yol planımızı istişare edeceğiz. Yol haritamızda sera gazı emisyonuna sebep olan güç, sanayi, tarım, ulaştırma, atık, binalar, arazi kullanımı ve arazi kullanım değişikliğiyle ormancılık kesimlerinin yanında iklim değişikliğine ahenk mevzuları yer almaktadır. 11-22 Kasım’da, dost ve kardeş ülke Azerbaycan’da düzenlenecek COP29 Taraflar Konferansında ülkemiz ismine bu platformda ortak akılla aldığımız kararları tüm dünyaya açıklayacağız. Bugünkü toplantımızda COP29 kapsamında, müzakereler ve teşebbüslerle ilgili değerlendirmelerde bulunacağız.”