TİCARET Bakanı Ömer Bolat İhracat Seferberliği Doruğu’nda konuştu. Bakan Bolat konuşmasında Donald Trump’un yeniden ABD Başkanı olmasına değinerek Türkiye – ABD Münasebetlerindeki beklentileri tabir etti. Bakan Bolat, “İkinci Trump periyodunun beklentileri büyük.Dış ticaretimizde başta çelik ve dokuma eserlerinde gümrük vergilerinin azaltılması beklentimiz var. Mali ilgilerde bilhassa Rusya’ya yönelik ambargoda şirketlerimiz, bankalarımız üzerinde ağır baskılar var. Bu baskıların hafiflemesini yahut ortadan kalkmasını bekleriz” şeklinde konuştu.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Eyüp’te İhracat Seferberliği Tepesi’ne katıldı. Programda, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanvekili Çetin Tecdelioğlu, Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürü Mehmet Ali Kılıçkaya, Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği Lideri Baran Çelik, İstanbul Dokuma ve Konfeksiyon İhracatçi Birlikleri (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz, Türk Eximbank Genel Müdürü Ali Güney, İhracatı Geliştirme (İGE) Kuruluşu Genel Müdürü Fatih Tuğrul Topaç ile çok sayıda dal paydaşı da hazır bulundu.
‘KASIM ARALIK AYINDA REKOR DENEMELERİ YAPACAĞIZ’
Ticaret Bakanı Ömer Bolat Türkiye’nin büyüme kaydettiğini belirterek, “Ekim ayı rekor ihracatını Antalya’da, TİM toplantısında açıkladık. Orada, 23,6 milyar dolarlık artış oldu. Tarihin en yüksek Ekim ihracatı gerçekleşmiş oldu mal ihracatında. Bunun yanında tabi ithalatta da yüzde 7,2’lik bir azalış sözkonusu oldu. Dış ticaret açığımız da yüzde 30’un üzerinde ay itibariyle azalmış oldu. 23,6 milyar dolar, çok güzel bir sayı. Kalan 2 ay geçen yıl, Kasım ve Aralık’ta geçen yıl 23 – 23 milyar dolar olmuştu. Bu yıl onları aşarak 264 milyar dolarlık OVP (Orta Vadeli Program) amacımızı tutturma gayesindeyiz. Bölgemizde sıcak savaşlar, jeopolitik tansiyonlar, artan korumacılık önlemleri, ekonomik büyümede global alandaki zayıflık, korku verici gelişmeler buna karşın ihracatçılarımız alanda, biz alanda çok net bir formda kadro çalışması içinde efor gösteriyoruz. Bu Kasım Aralık ayında rekor denemeleri yeniden yapacağız, şu anda uygun gidiyoruz. Birinci 6 gün itibarıyle aylık yüzde 4,5’lik bir artışımız var. Hizmet ihracatımız da çok uygun gidiyor.” dedi.
‘ÖNEMLİ BİR BAŞARIMIZ DA İTHALATI AZALTMAKTIR’
1 yıllık dış ticaret açığının 77,5 milyar dolar olduğunu söz eden Bolat, “Burada kıymetli bir başarımız da ithalatı azaltmaktır. Pandemi, Rusya – Ukrayna Savaşının güç ve besin fiyatlarını patlatması, yaşadığımız sarsıntı felaketi hem ithalatımızı arttırdı hem de zelzelede 6 milyar dolar net bir ihracat kaybımız oldu. Dış ticaret açığımız Mayıs 2023 itibariyle 122 milyar dolardı. Son 12 ay prestijiyle, Ekim itibariyle son 1 yıllık dış ticaret açığımız 77,5 milyar dolar. 45 milyar dolar dış ticaret açığımızı azalttık. Bu yıl birinci 10 ay itibariyle baktığımızda da 28,5 milyar dolar dış ticaret açığımızı azalttık. Bunu nasıl yaptık ‘ Hem ihracatı artırdık hem de ithalatı azalttık: Bakın ithalatımız da yıllk bazda Ekim’den Ekim’e 340 milyar dolara geriledi. Geçen yıl tıpkı periyotta 367 milyar dolardı. Bu yılın birinci 10 ayı itibariyle ithalatımız da 282 milyar dolara geriledi. Bu yılın birinci 10 ayı itinariyle dış ticaret açığımız yalnızca 65,5 milyar dolar. Bunu da hizmetler sektörtündeki büyük fazlamızla kapatıyoruz” diye konuştu.
’54 KIYMETLİ FASILDA BİN 109 ESERDE İSRAİL İLE İHRACATI DURDURDUK’
İsrail ile ticari ait kesin olarak sonlandırıldığına vurgu yapan Bolat, “Türkiye’nin, hükümetimizin tavrı çok net. İsrail ile dünyada en çok uğraş eden ülke Türkiye, bu ateşi söndürmeye, ateşkesi sağlamaya ve Filistinli kardeşlerimize yardım ulaştırmaya, onları ekonomik olarak ayakta tutmaya çalışın ülke Türkiye. 85 bin ton besin yardımıyla, sıhhat yardımıyla, dünyada Filistinli kardeşlerimize en çok yardım gönderen ülke pozisyonundayız, 7 Ekim geçen yıldan bu yana. Hal böyleyken ticaretimizi de biz azaltma gayreti içine girdik. O vakit birinci 5 ay itibariyle yüzde 34 azaltmıştık. 9 Nisan tarihinde Cumhurbaşkanımızın da talimatıyla hükümet toplandık ve 54 kıymetli fasılda bin 109 eserde İsrail ile ihracatı durdurduk. Bu kıymetli bir fedakarlık bir ülke için. 3 hafta sonra da ihracatı ve ithalatı büsbütün durdurduk. Biz 2 Mayıs’ta tam ambargo uygulamaya başlayınca İsrail, çok büyük yansılar gösterdi. Bizi Dünya Ticaret Örgütü’ne OECD’ye şikayet etti. Amerika’daki Avrupa’daki lobilerimizi harekete geçireceğiz, size işte büyük ambargolar uygulatacağız, ticaret ambargosu, sermaye ambargosu, bunların hepsi boş çıktı. Biz bunları hiç tınmadık bile. Avrupa Birliği ve Amerika’da da şunu gördük; ‘Sizin İsrail ile olan gayretiniz ya da mevzularınız bizi ilgilendirmez, biz sizinle kendi ticaretimize, kendi ekonomimize bakarız’ yaklaşımını da gördük Avrupalı meslektaşlarımızdan, ya da Amerika’daki görüşmelerimizden. Bu çerçevede, İsrail’in gümrük kodu 624, Filistin’in gümrük kodu 625. 2 Mayıs’tan itibaren İsrail’e ne bir ihracat sevkiyatı, ne de İsrail’den Türkiye ithalat sevkiyatına müsaade verilmedi. Hatta şunu söyleyim; İsrail’den gelen birtakım ithalat eserleri vardı, ölçüsü da 96,5 milyon dolar; binlerce kalemde, gümrüklerde duruyor, antrepolarda duruyor, almadık Türkiye’ye” formunda konuştu.
‘ÇELİK VE DOKUMACILIK ESERLERİNDE GÜMRÜK VERGİLERİNİN AZALTILMASI BEKLENTİMİZ VAR’
ABD’de Donald Trump’ın seçimi kazanarak başkanlık koltuğuna oturmasını da pahalandıran Bakan Bolat, “Dış ticaret olarak bizim 35 milyar dolar, bu yıl için öngörüyoruz, ithalat ihracat ticaretimiz var. Biraz da istikrara yakın sayılır, bizim için değerli bir ihracat ülkesi Amerika Birleşik Devletleri. Askeri ilgiler var, NATO üyelik alakası var, savunma sanayi işbirlikleri ilerleyecek mi, turizm çok değerli. 1,5 milyona yakın Amerikan turist geliyor. İkinci Trump periyodunun beklentileri büyük. Kendi vaatleri ‘ Ben savaşları sona erdireceğim’ diyor. Bu ticaret açısından düzgün birşey. Bunu başarabilecek mi göreceğiz. Yani Filistin’de ateşkesi çabucak sağlayabilecek mi, İsrail’e baskı uygulayacak mı, Ukrayna-Rusya savaşında iki tarafı barışa zorlayacak mı’ Bunlar bizim tam merkezinde olduğumuz için çok kritik gelişmeler. Milletlerarası ticarette nasıl bir siyaset uygulayacak? Gümrük vergilerinde bütün dünyaya, Çin’e ve bize karşı inanılmaz önlem siyasetine mı evrilecek? Bunlar açısından gelişmeleri daima birlikte göreceğiz. Lakin vazifeye başlarken ‘ihtiyatlı bir optimistlik olabilir’ diyelim. Her yeni başlangıçta sanki ikili alakalarda daha yeterli bir süreç olabilir mi? Biz şunu bekleriz. Savunma sanayiinde kimi gereksinimlerimiz noktasında ambargosuz bir halde ilgilerin düzelmesi. Türkiye’ye, İslam dünyasına, bölgeye bakışta daha istikrarlı, daha adil, daha hakkaniyetli bir yaklaşım gösterilmesi, ekonomik gücünün bu manada göstermesi. Dış ticaretimizde başta çelik ve dokuma eserlerinde gümrük vergilerinin azaltılması beklentimiz var. Mali ilgilerde bilhassa Rusya’ya yönelik ambargoda şirketlerimiz, bankalarımız üzerinde ağır baskılar var. Bu baskıların hafiflemesini yahut ortadan kalkmasını bekleriz” biçiminde konuştu.
‘BU YILIN BİRİNCİ 10 AYINDA 430 BİN DENETLEME YAPTIK’
Fahiş fiyat uygulayan işletmelere yönelik kontrollerden de bahseden Bolat, “Biz bu sene birinci 10 ayda 430 bin denetleme yaptık. 210 binin üzerinde irili ufaklı işletmeye cezalar kesildi. 210 bin işletmenin açıklanması yahut ortaya konulması olabilir de. Ancak biz olaya şöyle yaklaşıyoruz. Bizim bakanlığımızın ismi Ticaret Bakanlığı, bizim görevimiz hem iç hem de dış ticareti artırmak, ihracatı artırmak, kuralları ve sektörel düzenlemeleri getirmek ve bu kurallara uymayanları denetleme faaliyetiyle idari para cezalarını uygulamak. Bu manada bir çalışma içerisindeyiz” dedi.