Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) Günü kapsamında Ankara’da “ASEAN- Türkiye Paydaşlığı: Gelecek İçin Fırsatlar ve Zorluklar” programı düzenlendi.
ASEAN Ankara Komitesi ve Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi iştirakinde ASEAN Günü kapsamında düzenlenen programa ASEAN üye ülkelerinin Ankara büyükelçileri, Ankara’daki birtakım yabancı misyon temsilcileri, üst seviye yetkililer ve çok sayıda davetli katıldı.
Programın açılışında konuşan Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Metin Orbay, bugünkü özel programda ASEAN ülkeleri ile Türkiye ortasındaki aktüel durumu ve gelecekteki fırsatları konuşacaklarını belirtti.
Orbay, üniversitedeki ASEAN üye ülkelerinden gelen memleketler arası öğrenci sayısının artırılabileceğine işaret ederek, programın bu tarafta bir fırsat oluşturabileceğini söz etti.
Endonezya’nın Ankara Büyükelçisi Achmad Rizal Purnama da ASEAN ve Türkiye’nin kurumlarının ortak teşebbüsüyle düzenlenen bu programın Türkiye ile bağlardaki büyük stratejiyi gösterdiğini söyledi.
Purnama, ortak geleceğin eşi gibisi görülmemiş zorluklarla karşı karşıya olduğunu ve Türkiye-ASEAN iştirakinin tam vaktinde gündeme gelmesinin yanı sıra bugünlerle de çok ilgili olduğunu lisana getirdi.
Dünya çapında savaşların arttığına ve iklim değişikliğinin milyonlarca insanın hayatını etkilemeye devam ettiğine işaret eden Purnama, yeni global idare yapısının şu anki zorluklarla gayrete uygun olmadığını vurguladı.
Purnama, aktüel global idare sisteminin başarısızlığa uğradığına dikkati çekerek, Ekim 2023’ten bu yana Gazze’de yaklaşık 44 bin Filistinlinin hayatını kaybettiğini hatırlattı.
ASEAN-Türkiye işbirliği, global barış ve refaha da katkı sağlayacak
Bu güç gerçekliklerle yüzleşmede ASEAN-Türkiye iştirakinin bir tahlil olacağını kaydeden Purnama, bu işbirliğinin yalnızca ASEAN ve Türkiye’ye değil, global barış ve refaha da katkı sağlayacağını tabir etti.
Purnama, bu iştirakin güç güvenliği, pak güç, besin güvenliği ve ekonomik eşitsizlik üzere bahislerde da yarar sağlayacağını aktararak, “Türkiye ve ASEAN, gelişmekte olan ülkelerin de tıpkı halde büyüme, gelişme ve gelişmiş ülke olma hakkına sahip olmasını sağlamalı. Hiçbir ülke başkasına ‘bizim standardımız sizinkinden iyi’ diyerek diktede bulunmamalı.” diye konuştu.
ASEAN ve Türkiye üzere bölgesel işbirliklerinin birliğe, barış ve istikrara katkı sağlamaya muhtemel bir rota teşkil edeceğini kaydeden Purnama, büyük güçlerin domine etmek için değil, işbirliği için rekabet etmesi gerektiğini vurguladı.
Purnama, bu güçlerin savaş için değil, barış için çalışması gerektiğinin altını çizerek, ASEAN modelinin Orta Doğu dahil başka bölgeleri de etkileyebileceğini tabir etti.
Türkiye, ASEAN ile diyalog ortağı olmak için başvuruda bulundu
Dışişleri Bakanlığı Asya Pasifik Genel Müdürü Esra Cankorur da ASEAN’ın barış, istikrar ve refaha katkısıyla bilindiğine dikkati çekerek, Türkiye’nin ASEAN’ın Güneydoğu Asya’da oynadığı merkezi role bedel verdiğini söyledi.
Cankorur, bu bağlamda ASEAN ve üye ülkelerinin Türkiye’nin Yine Asya Teşebbüsü’nün merkezinde yer aldığını aktararak, örgüt ve üye ülkeleriyle karşılıklı hürmet, itimat ve anlayış temelinde alakalar geliştirdiklerini anlattı.
Türkiye ve ASEAN’ın kendi bölgelerinde değerli bölgesel aktörler ve ekonomik güç merkezleri olarak artan kıymetinin stratejik ve geleceğe dönük bir işbirliği yaklaşımını zarurî kıldığını belirten Cankorur, ASEAN ile ilgileri geliştirmeye hazır olduklarını ve bu yıl diyalog paydaşlığı için müracaatta bulunduklarını söyledi.
Cankorur, daha derin diyaloğun iki tarafa da yarar sağlayacağını vurgulayarak, çeşitli alanlarda alakaların karşılıklı işbirliğiyle geliştirilmesi için çalıştıklarını tabir etti.
ASEAN Parlamentolar Ortası Asamblesi Türk Grubu Başkanı Osman Sağlam da Türkiye’nin bu yapıya gözlemci üye olarak kabul edilmesinin bölgesel ve global seviyede işbirliğine verdiği değeri gösterdiğini vurgulayarak, Türkiye-ASEAN bağlantılarını derinleştirme kararlılığının gerek ikili gerekse çok taraflı tüm muhataplarla paylaşıldığını söyledi.
Sağlam, bunun sırf bölgesel işbirliği ile ilgili olmadığına, global barış ve kalkınma amaçlarını destekleyen kıymetli bir adım olduğuna dikkati çekti.
Asya’nın Asya Pasifik ve Hint Okyanusu bölgesindeki merkezi rolünün farkında olan Türkiye’nin klâsik işbirliği alanlarının ötesine geçerek güç, dijitalleşme ve sürdürülebilir kalkınma üzere yeni alanlarda da faal bir rol almayı hedeflediğini aktaran Sağlam, ilerleyen devirde Asya ile bağların stratejik iştirak seviyesine taşınması ve Türkiye’nin bölgedeki tesirinin artması için çalışmalara kararlılıkla devam edeceklerini vurguladı.
Türkiye’nin Asya’yla kurduğu bu güçlü bağların, bölge ve dünya için daha parlak bir geleceğin ve barışın kapılarını aralayacağına inandığını belirten Sağlam, kelamlarını, “Gazze’de, Asya’da ve dünyada barış” diyerek tamamladı.
“ASEAN-Türkiye Paydaşlığı: Gelecek İçin Fırsatlar ve Zorluklar” paneli
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Fırat Purtaş’ın moderatürlüğünü yaptığı “ASEAN-Türkiye Paydaşlığı: Gelecek İçin Fırsatlar ve Zorluklar” isimli panelde, Endonezya Stratejik ve Milletlerarası Çalışmalar Merkezi’nden Dr. Philips J. Vermonte, ASEAN Sürdürülebilir Kalkınma Çalışmaları ve Diyalog Merkezi Yöneticisi Büyükelçi Chirachai Punkrasin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi ASEAN Parlamentolar Ortası Meclisi Türkiye Delegasyonu Sekreteri Dr. Ali Yıldız konuşmacı olarak yer aldı.
Vermonte, ASEAN’ın stratejik ve ekonomik kıymetine işaret ederek, üye ülkelerin istikrarlı formda büyüdüğünü ve Kovid-19 salgını devrinde de buna devam ettiğini söyledi.
Bu bağlamda ASEAN ülkelerinin iktisadının kurumsallaşmış olduğuna dikkati çeken Vermonte, Endonezya ve Türkiye’nin G20 üyesi olduklarını hatırlattı.
Vermonte, Güney Çin Denizi, Gazze ve Ukrayna üzere bölgesel krizlere değinerek, milletlerarası hukukun fonksiyonel olmadığını zira hukukun uygulanması için bir düzenek olmadığını vurguladı.
Punkrasin de 2025’in ASEAN için kıymetli bir yıl olacağına işaret ederek, Malezya’nın yeni devir başkanlığıyla 2045 için yeni bir vizyon kabul edilmesini beklediklerini lisana getirdi.
Bu bağlamda ASEAN’ın gündem öncelikleri ortasında değişiklikler olabileceğini kaydeden Punkrasin, Türkiye ile ASEAN ortasındaki işbirliği alanları ortasında sürdürülebilir kalkınma, eğitim, afet idaresi, etraf ve iklim değişikliği de bulunduğunu anlattı.
Yıldız da Türkiye ile ASEAN ortasındaki bağlantıların çok sağlam bir yeri olduğunun altını çizerek, Türkiye’nin bu ilgilere çok değer gösterdiğini tabir etti.
Türkiye’nin tüm ASEAN üye ülkelerinde büyükelçiliği olduğunu ve bunun ASEAN’a atfedilen ehemmiyeti gösterdiğini kaydeden Yıldız, ilerleyen devirde ASEAN’a daimi bir temsilci atamanın da kıymetlendirilmesi tavsiyesinde bulundu.
Yıldız, ASEAN Genel Sekreteri Dr. Kao Kim Hourn’un Türkiye’ye muhtemel ziyaretinin de ikili bağlar için yararlı olabileceğine işaret ederek, ASEAN ile Türkiye ortasında savunma sanayi alanında da ilgilerin gelişebileceği tarafında tavsiye verdi.
Ekonomi ve ticaret alanlarında da belirli dalların öncelik haline getirilebileceğini aktaran Yıldız, turizmin de Türkiye ve ASEAN ülkeleri için geliştirilebilecek bir alan olduğuna değindi.
Panelin akabinde ASEAN Kültür Günü kapsamında ASEAN üye ülkelerinin müzik, dans ve yemeklerinin tanıtıldığı bir program düzenlendi.