Diyarbakır’da 8 bin yıldır tarımın yapıldığı, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki Hevsel Bahçeleri ve Dicle Vadisi, sonbaharda “Dicle Güzeli” kelebeğini çekmek isteyen fotoğraf tutkunlarını ağırlıyor.
Dicle Irmağı’ndan beslenen ve kentin “oksijen deposu” olan, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki Hevsel Bahçeleri ve Dicle Vadisi, eklem bacaklılardan sürüngenlere, su samurlarından Fırat kaplumbağalarına, göçmen kuş cinslerinden kelebeklere kadar çok sayıda canlıya konut sahipliği yapıyor.
Türkiye’de 2011’de Dicle Irmağı kıyısında görülerek kayıt altına alınan ve “Dicle Güzeli” ismi verilen kelebeği görmek ve görüntülemek için her yıl sonbaharda birçok kelebek gözlemcisi ve fotoğrafçısı bölgeyi ziyaret ediyor.
Dişi ve erkeğinin kanatlarında kadife siyah ve mavinin tonlarının yanı sıra kırmızı, kahve, turuncu, gri tonlarını farklı desenlerde taşıyan Afrika göçmeni kelebek, eylülde bölgeye geliyor.
Hevsel Bahçeleri ve Dicle Vadisi’nde ağır görülen Latince “Junonia Orithya”, İngilizce “Blue Pensy” isimli kelebek, Şırnak, Siirt, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, Hatay, Osmaniye ve Kahramanmaraş’ta da kayıt altına alındı.
“İlk kayıt buradan verildiği için ismi ‘Dicle Güzeli’ olmuş”
Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Zooloji Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Ali Satar, AA muhabirine, Diyarbakır’ın Dicle Vadisi ve Hevsel Bahçeleri’nin yalnızca bitki çeşitliliği değil kuş cinsleri, balık çeşitleri, eklem bacaklılar ve kelebekler bakımından da çok varlıklı olduğunu söyledi.
Dicle Vadisi ve Hevsel Bahçeleri’ne mahsus çeşitlerin de olduğunu belirten Satar, burada 150 kuş tipinin bulunduğunu belirtti.
Satar, “Aynı vakitte çok hoş kelebeklerimiz, böcek tiplerimiz var. Sonbahar aylarında görülen ‘Dicle Güzeli’ dediğimiz bir kelebeğimiz var. Bu kelebeği bir su kenarlarında, bahçelerde görebiliyoruz.” dedi.
Kelebeğin, Dicle Üniversitesindeki akademisyenlerce 2011’de yapılan saha taraması sırasında görülüp kayıt altına alındığını bildiren Satar, “Hocalarımız tarafından birinci kayıt buradan verildiği için ismi ‘Dicle Güzeli’ olmuş. Hakikaten çok hoş bir kelebek ve çok hoş renklere sahip. Herkesin görmesi gereken bir kelebek. Bu mevsimde görme talihimiz var.” diye konuştu.
“Türkiye’nin en hoş kelebeklerinden biri”
Diyarbakır’da ilkokul öğretmeni ve 12 yıldır kelebekleri fotoğraflayarak kayıt altına alan Muhammed Yalçın da şimdiye kadar kelebeklerin 166 cinsini fotoğraflama bahtı bulduğunu ve bunlar içerisinde çok az çeşitlerin de yer aldığını kaydetti.
Kelebeğin Dicle Vadisi boyunca görülebildiğini tabir eden Yalçın, “Çok hoş bir kelebek. Kelebek fotoğrafçılarının en çok çekmek istediği tiplerden. Bu kelebeği dışardan birçok kişi gelip çekiyor. Türkiye’nin en hoş kelebeklerinden biri.” tabirlerini kullandı.
Erkeklerin parlak mavi, dişilerinse kahverengi tonlarında olduğunu, hava kurallarına bağlı olarak eylülden aralık ayına kadar görülebildiklerini belirten Yalçın, “Diyarbakır’da Hevsel Bahçeleri ve Dicle Vadisi kelebek tipi bakımından çok güçlü. Tüm kelebek severleri buraya bekliyoruz. Bilhassa tıp sayısını artırmak isteyen koleksiyoncuları buraya bekliyoruz.” dedi.
“İlk kez bugün fotoğrafladım”
Bitlis’ten gelen Sercan Bölük ise 2015’ten bu yana kelebek fotoğrafçılığı yaptığını bildirdi.
Bu emelle arkadaşlarıyla Türkiye’nin birçok yerine gittiğini anlatan Bölük, “Dicle Güzeli’ni çekmek için geldim. Hoş bir alan bulduk ve bol ölçüde var. Dicle Hoşu çok hoş bir kelebek. Birinci kez bugün fotoğrafladım. Şimdiye kadar 300 cins çektim. Bence şimdiye kadar fotoğrafladıklarım ortasında birinci 5’e girecek bir cins.” diye konuştu.