Hak Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (HAK-İŞ) Genel Başkanı Mahmut Arslan, “Bugünkü Taban Fiyat Tespit Kurulunun yapısı devam ettiği sürece biz asla orada yer almayız. Komitede kimin olduğundan çok komitesinin yapısına itirazımız var” dedi.
HAK-İŞ Konfederasyonu tarafından klâsik hale gelen 12’inci Basın İftarı ‘Emeğin Kozmik Gücü HAK-İŞ’ başlığıyla gerçekleştirildi. Program çerçevesinde basın mensuplarına konuşan HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan, Asgari Fiyat Tespit Kurulu’nun yapısı, vergi sistemi, Kamu Personeli Çerçeve Protokolü süreci başta olmak üzere birçok hususa ait değerlendirmelerde bulundu.
Arslan, 2024 yılında, HAK-İŞ Akademisi’nin hazırlamış olduğu bir raporu kamuoyuyla paylaştıklarını hatırlatarak, “Vergi raporumuzun içerisinde temel itibariyle refahın adil paylaşımının sağlanamaması durumunda, vergilerin tahsil edilse bile bunun gelir adaletsizliğini kaldırmaması sorun olacağını tabir etmiştik. O nedenle Hak-İş’in bu çalışmasını hem kamuoyuyla hem de bu mevzudaki ilgililerle paylaştık. Türkiye’de çok önemli bir gelir dağılımı adaletsizliği olduğunu söz ediyoruz. Gelişmiş ülkelerde en alt yüzde 10 kümeyle, en üst yüzde 10 küme ortasındaki gelir farkının 8 ile 10 kat olduğunu, lakin ülkemizdeki son yıllardaki gelir dağılımındaki bozulma, en alt yüzde 10 kümeyle en üstteki yüzde 10 küme ortasında 50 kattan fazla bir açılma meydana geldi. ve bu, bilhassa gelir dağılımındaki problemlerimiz yüksek enflasyonlu devirde daha da barizleşti. 38 üyenin bulunduğu OECD ülkeleri içerisinde gelir dağılımı, adaletsizliğinin en makûs olduğu dördüncü ülkeyiz” açıklamasında bulundu.
Arslan, vergi sisteminde Türkiye’nin yeni bir onarıma gereksinimi olduğunun altını çizerek, bu çerçevede adımlar atılması gerektiğini ve yeni ve daha adil bir vergi sisteminin getirilmesini kaydetti.
“Örgütlenmenin önündeki manileri kaldıramadığımız üzere örgütlenmede de geriye gidiyoruz”
İşçilerin sendikalaşma oranlarının da azaldığını söyleyen Arslan, “Örgütlenmenin önündeki mahzurları kaldıramadığımız üzere örgütlenmede de geriye gidiyoruz. Bir evvelki istatistikleri de yüzde 15’teyken artık yüzde 14.9’a düşmüş durumda. Halbuki çalışanların sayısı artıyor ve nitekim Türkiye her alanda büyümeyi devam ettiriyor. Birebir vakitte üretim artıyor, ihracat artıyor. Ancak çalışanların sendikalaşma oranı artmıyor. Hatta azalmaya başlıyor. Bütün bu problemlerin tahlili konusunda 2024 yılında ortak bir platforma girdik. TÜRK-İŞ, DİSK ve HAK-İŞ birlikte bu temel sıkıntılarımızı konuştuk. Daha sonra mitingler yaptık Türkiye’nin değişik bölgelerinde. Mitinglerden sonra bu sorunu parlamentoya taşıdık. Parlamentoya kümesi bulunan siyasi partilerimize üç konfederasyon olarak vergi konusundaki, emeklilik konusundaki, örgütlenme konusundaki meselelerimizin acil bir formda tahlili konusunda kendileriyle konuştuk. Daha sonra Çalışma Aile Sıhhat Komitesi Lideri’yle bir ortak basın toplantısı yaptık. ve bu taleplerimizi ısrarla sürdürmeye devam ediyoruz” tabirlerine yer verdi.
“Asgari ücretlilerin talep ettikleri hiçbir vakit gerçekleştirilemedi”
Arslan, Taban Fiyat Tespit Kurulunun yapısının değişmesi gerektiğini ve daha kapsayıcı olması gerektiğini kelamlarına ekleyerek, Minimum Fiyat Tespit Kurulu’nun yapısına birçok sefer itiraz ettiklerini ama bu itirazlarının ilgililer tarafından ele alınmadığını aktardı. Arslan, şu tabirlere yer verdi:
“İşçi, patron ve hükümet üçlüsü, büyük çoğunluğu patronlarla hükümetin iş birliğiyle taban fiyat belirlendi ve personellerin, minimum ücretlilerin talep ettikleri hiçbir vakit gerçekleştirilemedi. Bunun nedenlerini biz yalnızca kurulda yer alanlar ve bu komitede misyon alanlara yükleyemeyiz. Taban fiyat, Türkiye’de bir genel fiyata dönüştü. Dünyanın bütün gelişmiş ekonomilerinde, gelişmiş ülkelerinde ve girmek istediğimiz Avrupa Birliği ortalaması, çalışanların yalnızca yüzde 8’i ile yüzde 3’ü ortasında beşerler taban fiyatlı olarak kabul ediliyor. ve bunların da tamamı, o ülkelerin toplumsal takviye programlarında da dayanak alıyordur. Yani taban fiyatla çalışmak değil, minimum fiyat bir asgarî fiyat belirlemesidir. Kimse orada minimum fiyatla falan çalışmıyor.”
“Geniş iştirakli, çoğulcu demokratik bir Minimum Fiyat Tespit Komitesi oluşturalım”
Arslan, “Batılı manada, gelişmiş ülkeler manasında bir taban fiyat olacaksa bunun kaidelerini oluşturalım. ve bunu yaparken de geniş iştirakli, çoğulcu, çoğunlukçu değil çoğulcu, iştirakçi, demokratik ve bütün bölümleri içine alan çalışanların ve patronların yüklü olduğu; örneğin Almanya’da taban fiyat belirlenirken personel ve patron bölümü bir ortaya geliyor. Bağımsız bir yahut bir yahut iki kişi bağımsız olarak seçiliyor. Bunlar kamunun adamı değil, akademisyenlerden oluşuyor. Taraflar anlaştığı vakit taban fiyat tamamlanmıştır. Motamot girmek istediğimiz Avrupa Birliği Kurulu’nun çalışması üzere. Kurul çalışması şöyle arkadaşlar Ekonomik Toplumsal Komitede. Emekçiler ve patronlar bir sıkıntıları varsa masaya yatırılıyor. 1 ay, 6 ay, 1 yıl, 3 yıl, 5 yıl tartışılanlar” sözlerine yer verdi.
“Bugünkü Minimum Fiyat Tespit Kurulunun yapısı devam ettiği sürece biz asla orada yer almayız”
Arslan, TÜRK-İŞ’in yerine Taban Fiyat Tespit Kurulu’na katılmaları konusuna ait ise, “Bugünkü Minimum Fiyat Tespit Komitesinin yapısı devam ettiği sürece biz asla orada yer almayız. Zira o vakit tezlerimizle çelişiriz. Minimum Fiyat Tespit Kurulunda kimin olduğundan fazla Taban Fiyat Tespit Kurulunun yapısına itirazımız var. Hasebiyle orada Ergün Bey’in yerine bizim olmamızla bir şey değişmez. Onun için tümden Minimum Fiyat Tespit Komitesinin yapısının değişmesi gerekiyor. Onun için buradan hükümete de davet yapıyoruz. Önümüzdeki minimum fiyatta yalnızca patronlarla oturarak bir minimum fiyat tespit kurulunun toplanması ve buna nazaran taban fiyatı belirlemesi Türkiye’ye yakışmaz. Türkiye’nin sanayi münasebetler sistemine yakışmaz” diye konuştu.
“İşçilerin bu sayılara evet demiş olmasıyla büyük bir hem sorumluluk aldıklarını hem de bu hususta fedakarlık yaptıklarını düşünüyorum”
Kamu Toplu İş Kontratları Çerçeve Protokolü’ne ait soru üzerine Arslan, “Şu anda o arkadaşlarımız 30-32 bin lira alıyor ikramiye hariç. Münasebetiyle yüzde 100’den bahsedildi. Evet giydirilmiş olarak aylık yüzde 100’e yaklaşıyoruz. Alışılmış bu bir taslak ve toplu mukavele müzakere sürecinin nasıl şekilleneceğini bir arada göreceğiz. Umarım iki konfederasyonun ortaklaştırdığı bu taslak toplu kontrat olarak kabul edilirse teşekkür ederiz herkese” diye konuştu.
Taleplerinin iki konfederasyonun yaptığı önemli bir çalışmanın eseri olduğunu kaydeden Arslan, “Bu gerçek gerçek sayılar, bunun gerçekleşip gerçekleşmemesi öbür bir tartışma konusu lakin afaki bir talep değil. Bence iki konfederasyonun talebi önemli bir çalışmanın eseri. Bütün sendikalarımızın iş kollarındaki sendikalarımızla yapılan geniş çalışmalarının sonucu ortaya çıktı. Bunu gerçekleşmesini temenni ediyoruz. Fakat müzakere sonunda nereye varırız, nasıl olur, onu kestirmek bir mümkün değil. Ancak biz gerçek olarak bu sayıları istediğimizi çalışanların bundan hakikaten çok mütevazi olduklarını söylemek istiyorum. Bu kadar güçlü koşullara karşın emekçilerin bu noktada bu sayılara evet demiş olmasını ben büyük bir hem sorumluluk aldıklarını hem de bu mevzuda fedakarlık yaptıklarını düşünüyorum. Bu sayılar bir kısım çevrelerce çok gözükebilir. Fakat Türkiye’de birisi olarak bu sayılar nitekim çok değil” tabirlerini kullandı. – ANKARA