Ticaret Bakanlığı denetimlerinde uygulanan idari para cezaları, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yüzde 43,93 oranında artırıldı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü ile Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü mevzuatları kapsamında yer alan idari para cezaları ve bu cezalara ait alt ve üst hudutlar; 27/11/2024 tarihli ve 32735 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Bildirimi (Sıra No: 574) ile 2024 yılı için yine değerleme oranının yüzde 43,93 olarak tespit edildiği belirtilerek 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren tekrar pahalanma oranında artırılarak uygulanacağı kaydedildi.
FAHİŞ FİYAT ARTIŞLARI CEZALARI
Bakanlıktan yapılan açıklamaya nazaran; yine kıymetlendirme oranları kapsamında üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafından bir mal yahut hizmetin satış fiyatında fahiş artış yapılması halinde 2024 yılında 100 bin TL ile 1 milyon TL idari para cezası uygulanırken, 2025 yılında uygulanacak idari para cezasının alt hududu 143 bin 930 TL üst sonu ise 1 milyon 439 bin 300 TL olarak belirlendi.
PERAKENDE VE ÜRETİCİ İŞLETMELERE YAPTIRIMLAR
Ticaret Bakanlığı tarafından alınan tedbirlere ve yapılan ikincil düzenlemelere uymamaları halinde, alışveriş merkezleri ve zincir mağazalar üzere perakende işletmeler ile üreticilere ve tedarikçilere; ayrıyeten taşınmaz, ikinci el motorlu kara taşıtı ve kuyum alım satımı üzere ticari faaliyetleri yürütenlere yönelik mesleksel davranış kurallarına ve bu prestijle yapılan düzenlemelere alışılmamış hareket edenlere, 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 18’inci unsurunda farklı bir idari para cezası öngörülmemiş olması durumunda her bir karşıtlık için 2024 yılında 15 bin 856 TL ile 475 bin 380 TL idari para cezası uygulanırken 2025 yılında uygulanacak idari para cezasının alt sonu 22 bin 807 TL üst hudut ise 684 bin 214 TL olarak, kontrole yetkili olanlarca istenilen defter, evrak ve başka kayıtlar ile bunlara ait bilgileri vermeyenlere yahut eksik verenlere ya da kontrol elemanlarının vazifelerini yapmalarını engelleyenlere 2025 yılında uygulanacak idari para cezasının alt hududu 114 bin 35 Türk lirası, üst sonu ise 570 bin 178 Türk lirası olarak uygulanacak.
PİYASA İSTİKRARINI BOZAN FAALİYETLERE 17 MİLYONA KADAR CEZA
Bunun yanında üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafından piyasada darlık oluşturan, piyasa istikrarını ve özgür rekabeti bozucu faaliyetler ile tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerde bulunulması halinde 2024 yılında 1 milyon TL ile 12 milyon TL idari para cezası uygulanırken 2025 yılında uygulanacak idari para cezasının alt hududu 1 milyon 439 bin 300 TL, üst hududu ise 17 milyon 271 bin 600 TL olarak belirlendi.
SEBZE-MEYVEYÖ ÇÖPE DÖKENLERE 177 BİN LİRA CEZA
Sebze ve meyve ticaretinde özgür rekabeti engellemek hedefiyle, meslek mensuplarının kendi ortalarında yahut üreticilerle ticari muahedeler yapması, uyumlu harekette bulunması ve hakim durumu berbata kullanması; piyasada darlık oluşturmak, fiyatların yükselmesine sebebiyet vermek yahut fiyatların düşmesine mahzur olmak için, malların makul ellerde toplanması, satışından kaçınılması, stoklanması, yok edilmesi, bu hedefle propaganda yapılması yahut gibisi davranışlarda bulunulması halinde 2024 yılında 123 bin 213 Türk lirası idari para cezası uygulanırken, 2025 yılında uygulanacak idari para cezası 177 bin 340 TL olarak, alışveriş merkezleri, büyük mağazalar, zincir mağazalar ve perakende ticaretle uğraşan öbür işletmeler ile üretici ve tedarikçilere; tedarik zincirinde beden bulan haksız ticari uygulamalar, mağaza markalı eserler, büyük mağaza ve zincir mağazalarda raf tahsisi, kampanyalı satış, daima indirimli satış, çalışma saatleri, alışveriş merkezinde yer alan ortak kullanım alanları ile ortak sarfiyat ve gelir üzere çeşitli bahisler bakımından 6585 sayılı Kanuna terslik halinde 2025 yılı için 14 bin 335 Türk lirasından 718 bin 987 Türk lirasına kadar, çeşitli ölçülerde olmak üzere, cezalar yine değerlendirme oranlarıyla uygulanacak.
REKLAM KURULU CEZALARI
Reklam Şurası tarafından aldatıcı ve aldatıcı reklamlar ve haksız ticari uygulamaların neden olduğu tüketici mağduriyetleri ile adil rekabet koşullarını bozan haksız rekabet hallerinin önlenmesi için tersliğin gerçekleştiği mecra çeşidinin etkilediği tüketici kitlesi ile haksız olarak elde edilen menfaatin yahut neden olunan zararın büyüklüğü ve tersliği gerçekleştirenin kusuru ile ekonomik durumunu dikkate alarak, 2024 yılında 55 bin TL ile 22 milyon 100 bin TL ortasında uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 79 bin 161 TL ile 31 milyon 808 bin 530 TL ortasında cezai süreç uygulanabilecektir.
YETKİ ALMADAN MUKAVELE YAPAN FİRMALARA BİR BUÇUK MİLYONLUK YAPTIRIM
Tüketicilerle iş yeri dışında kurulan kontrat yapabilmek için Ticaret Vilayet Müdürlüğünden yetki evrakı almayan satıcılara 2024 yılında 1 milyon 100 bin 122 TL olarak uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 1 milyon 583 bin 405 TL olarak uygulanacak.
6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda yazılı olarak düzenlenmesi öngörülen mukaveleler ile bilgilendirmelerin on iki punto büyüklüğünde düzenlenmemesi, düzenlenen mukavelelerin bir örneğinin tüketicilere verilmemesi, mukavelelerde öngörülen kuralların kontrat müddeti içinde tüketiciler aleyhine değiştirilmesi, tüketicilerden talep edilecek her türlü fiyat ve masrafa ait bilgilerin kontratın eki olarak tüketicilere verilmemesi, sipariş edilmeyen mal yahut hizmetlerin tüketicilere gönderilmesi yahut sunulmasına ait kararları ihlal edenler hakkında her bir süreç yahut kontrat başına 2024 yılında 2 bin 200 TL olarak uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 3 bin 166 TL olarak, teşhir edilen bir mal yahut hizmetin haklı bir sebep olmaksızın satışından kaçınılması halinde, tersliği tespit edilen her bir süreç yahut kontrat için 2024 yılında 2 bin 200 TL’den az olmamak üzere satışından kaçınılan mal yahut hizmetin tüm vergiler dahil toplam satış fiyatının yüzde 10’u kadar uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 3 bin 166 TL’den az olmamak üzere satışından kaçınılan mal yahut hizmetin tüm vergiler dahil toplam satış fiyatının yüzde 10’u kadar belirlendi.
Perakende işletmelerde satışa arz edilen malların fiyat etiketi ve fiyat listelerine ait olarak tüketicilerin tam ve yanlışsız bilgilendirilmesi için belirlenen yasal yükümlülüklere uyulmaması durumunda, her bir karşıtlık için 2024 yılında 2 bin 200 TL olarak uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 3 bin 166 TL olarak uygulanacak.
SATIŞ SONRASI HİZMET YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Ticaret Bakanlığı’ndan alınması gereken satış sonrası hizmet yeterlilik evrakını almayan üretici ve ithalatçılara 2024 yılında 1 milyon 115 bin TL olarak uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 1 milyon 604 bin 819 TL olarak belirlendi.
Satış sonrası hizmet yeterlilik dokümanının geçerlilik mühleti boyunca minimum servis istasyonu sayısını sağlamayan üretici ve ithalatçılar hakkında eksik kalan her bir servis istasyonu için 2024 yılında 124 bin TL olan idari para cezası, 2025 yılında 178 bin 473 TL olarak, yetkili servis istasyonlarına ait bilgileri güncel olarak Ticaret Bakanlığı tarafından oluşturulan sisteme kaydetmeyen yahut bu kayıtları güncellemeyen üretici yahut ithalatçılara her bir servis istasyonu için 2024 yılında 18 bin TL olan idari para cezası, 2025 yılında 25 bin 907 TL olarak belirlendi.
AZAMİ TAMİR SÜRECİ DE YAPTIRIM KONUSU
Azami tamir müddetinin aşılması, bakım ve tamir hizmetlerinin mevzuata uygun olarak sunulmaması durumlarında karşıtlığı tespit edilen her bir süreç için 2024 yılında 2 bin 200 TL olarak uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 3 bin 166 TL olarak, garanti dokümanının ve Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzunun düzenlenmemesi ya da eksik düzenlenmesi, yasal düzenlemelere alışılmamış uygulamalar, garanti dokümanının ve Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzunun tüketiciye hiç yahut mevzuata uygun formda teslim edilmemesi üzere durumlarda satıcıya 2024 yılında 2 bin 172 TL olarak uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 3 bin 126 TL olarak belirlendi.
Herhangi bir üretici yahut ithalatçıya bağlı olmaksızın faaliyette bulunan servis istasyonlarının, her türlü mecra ve faaliyetlerinde çarçabuk görülebilir ve okunabilir formda “özel servis” ibaresini kullanmaması durumunda özel servis istasyonlarına 2024 yılında 18 bin TL olarak uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 25 bin 907 TL olarak uygulanacak.
YENİLENMİŞ ESER SATIŞI VE FAALİYETLERİ
Bunun yanında Yenileme yetki dokümanı gerektiren mallarla ilgili olarak, dokümanı olmaksızın yenileme faaliyetinde bulunulması halinde 2024 yılında 1 milyon 766 bin 274 TL olarak uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 2 milyon 542 bin 198 TL olarak; yenilenmiş eser satışında tespit edilen karşıtlık ve eksikliklerle ilgili olarak ise her bir süreç için 2024 yılında bin 765 TL olarak uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 2 bin 540 TL olarak gerçekleştirilecek.
KREDİ VE ABONELİK İHLALLERİ
Tüketicilere aidat ödemesi bulunmayan kredi kartı sunulmaması halinde ilgili kuruluşlara 2024 yılında 55 milyon 6 bin 905 TL olarak uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 79 milyon 171 bin 438 TL olarak; tüketici kredisi ve konut finansmanı mukavelelerinde ise Kanunun cayma hakkı, faiz oranı, erken ödeme, temerrüt, kararlarını ihlal eden, ayrıyeten tüketicilere kredi kullanma karşılığı olarak haksız ve yersiz sigorta, fiyat ve masraf talep eden kredi verenlere her bir karşıt mukavele yahut süreç için 2024 yılında 10 bin 978 TL olarak uygulanan idari para cezası 2025 yılında 15 bin 800 TL olarak uygulanacak.
ELEKTRONİK TİCARETTE KEYFİ SİPARİŞ İPTALİ
Elektronik ticarette tüketicilerin taraf olduğu aralıklı kontratlarda cayma hakkı ve satıcının keyfi ve gerekçesiz sipariş iptalini engelleyen haklar başta olmak üzere, tüketicilerimize tanınan bilgilendirme ve hak kullanımlarına ait terslik hallerinde, karşıt her bir süreç yahut kontrat için 2024 yılında 2 bin 200 TL olarak uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 3 bin 166 TL olarak; aracı hizmet sağlayıcıların, tüketicilerin talep ve bildirimlerini iletmesi ve takip edebilmesine elverişli sistem kurma ve kesintisiz olarak açık tutma yükümlülüğüne terslik için 2024 yılında 3 milyon 532 bin 548 TL olarak uygulanan idari para cezası 2025 yılında 5 milyon 84 bin 396 TL olarak; elektrik, su, elektronik haberleşme üzere tüketicilerimizin temel gereksinimlerinden olup süreklilik arz eden mal yahut hizmetlerin teminine ait olarak uygulama alanı giderek genişleyen abonelik mukaveleleri hakkındaki düzenlemeler kapsamında, bilgilendirme ve onay yükümlülüklerine uyulmaması, müddeti biten abonelik mukavelelerinin otomatik uzamaması yasağına uyulmaması, taahhütname kaidelerinde tüketici aleyhine değişiklik yapılması ve mukavelenin feshine yönelik taleplerin yedi gün içerisinde yerine getirilmemesi üzere mevzuata karşıtlık teşkil eden uygulamalar için mukavele yahut süreç başına 2024 yılında 2 bin 200 TL olarak uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 3 bin 166 TL olarak, tüketicilerle akdedilen taksitle satış mukaveleleri ve paket çeşit mukavelelerinde tespit edilen karşıtlıklar kapsamında alışılmamış her bir süreç yahut kontrat için 2024 yılında 2 bin 200 TL olarak uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 3 bin 166 TL olarak, devre tatil kontratlarına ait kararlara terslik halinde kontrat yahut süreç başına 2024 yılında 12 bin 363 TL olarak uygulanan idari para cezası, 2025 yılında 17 bin 794 TL olarak uygulanacak.
ÖN ÖDEMELİ KONUT SATIŞI CEZALARI
Ön ödemeli konut satış kontratlarına ait kararlara muhalif her bir kontrat yahut süreç başına 2024 yılında 10 bin 978 TL olarak uygulanan idari para cezası 2025 yılında 15 bin 800 TL olarak; teslim edilmeyen konut başına 2024 yılında 247 bin 278 TL olarak uygulanan idari para cezası 2025 yılında 355 bin 907 TL olarak; yapı ruhsatı almadan tüketicilere ön ödemeli olarak konut satışı yapanlara 2024 yılında 1 milyon 100 bin 122 TL olarak uygulanan idari para cezası 2025 yılında 1 milyon 583 bin 405 TL olarak; teminat sağlama yükümlülüğünü yerine getirmeyen satıcılara 2024 yılında 5 milyon 500 bin 667 TL olarak uygulanan idari para cezası 2025 yılında 7 milyon 917 bin 110 TL olarak uygulanacak.
DÜZENLEMELERİN KAPSAMI GENİŞLİYOR
Diğer taraftan, 01.04.2022 tarihli ve 31796 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7392 sayılı Kanunun 17 nci unsuru ile 6502 sayılı Kanuna eklenen Süreksiz Unsur 3 kapsamında, 6502 sayılı Kanunun kelam konusu değişiklikten evvelki düzenlemelerine nazaran idari para cezası uygulanması gereken durumlarda uygulanacak idari para cezaları da yine değerleme oranında artırıldı.